miệng cầu xin sẽ vây lấy ngay, ấy là những người muốn đi khỏi
đó mà không biết làm cách nào. Họ dựng lều bên đường, mong
một dịp may có ai đó sẽ nhận chút tiền và chở họ đi. Không ai
trông chờ lòng tốt. Các tài xế xe tải không biết đến thứ tình cảm
này. Trên những con đường họ đi, suốt dọc hai bên luôn có
những đoàn phụ nữ oằn lưng vác nặng, đi hàng một, trong cái
nóng thiêu đốt, trong lò lửa nhiệt đới. Nếu người tài xế có chút
lòng thương trong tim và muốn giúp đỡ họ, anh ta sẽ phải dừng
lại liên tục và không bao giờ đi được đến nơi. Vì thế, đặc thù của
mối quan hệ giữa tài xế và những người phụ nữ đi bên lề đường
là tuyệt đối lạnh lùng - họ không trông thấy nhau, họ thờ ơ đi
ngang qua nhau.
Godwin làm việc đến tận tối nên chúng tôi không thể nhìn
thấy cảnh tượng trên con đường đi từ Kampala sang miền Đông
(các con đường ngoại vi khác cũng tương tự như thế). Chúng tôi
đi rất muộn, gần như vào ban đêm, khi ấy chính những con
đường này trông lại hoàn toàn khác hẳn.
Tất cả chìm trong bóng tối dày đặc. Thứ duy nhất có thể thấy
được là những dải ánh sáng mỏng manh, chập chờn dọc hai bên
đường của đèn nến mà những người bán hàng thắp trước quầy.
Thường thường, đó thậm chí không phải quầy hay tiệm, chỉ là
những mặt hàng lèo tèo rải thẳng ra đất, những thứ kỳ dị nhất
mà những người buôn thúng bán mẹt bày ra: cà chua xếp thành
tháp nhỏ bên cạnh kem đánh răng, nước chống muỗi để cạnh
bao thuốc lá, đá lửa và hộp trà bằng sắt. Godwin kể trước kia,
thời còn độc tài, dựng lều thắp nến ngoài trời thì tốt hơn là sáng
đèn trong nhà. Khi nhìn thấy quân lính kéo đến, người ta lập tức
tắt nến và biến vào bóng tối. Trước khi quân lính kịp đến nơi đã
chẳng còn mống nào. Dùng nến rất hay, vì có thể nhìn được mọi
thứ mà chính mình lại không bị trông thấy. Trong một căn
phòng sáng đèn thì ngược lại và do đó nguy hiểm hơn.
