tiếng. Rằng nhờ ánh sáng, ta có thể đem thế giới trong bóng tối
lên bề mặt và nhìn ngắm, nhưng chỉ cần ánh sáng tắt, tất cả sẽ
trốn đi và biến mất. Tôi nhìn thấy ở Colomine hàng trăm gương
mặt, nghe hàng chục câu chuyện, đi ngang qua nhiều người
đang dạo bước, đang hối hả, đang ngồi. Nhưng vì những hình
ảnh rung rinh trong ánh sáng lay động như thế, vì sự cắt rời và
nhịp điệu của nó, tôi không thể liên kết bất kỳ khuôn mặt nào
với một dáng hình, hay bất kỳ giọng nói nào với một người cụ
thể mà tôi đã gặp ở đó.
Buổi sáng, chúng tôi lái xe về miền Nam, đến rừng Đại Ngàn.
Nhưng trước tiên là qua sông Kadei chảy qua rừng rậm (nó là
một nhánh của sông Sangha - dòng sông chảy vào sông Congo ở
mạn Yumbi và Bolobo). Theo nguyên tắc ở đây - một vật bị hỏng
không bao giờ được sửa - cái phà của chúng tôi trông giống như
một thứ phế thải. Nhưng có ba chú bé quanh quẩn ở đó biết cách
ép con quái vật này chuyển động. Phà là một hộp sắt lớn, dẹt,
hình chữ nhật. Một sợi dây thép bên trên chạy ngang qua sông.
Vặn cái tay quay cót két, dùng kỹ thuật khi kéo căng lúc thả
chùng sợi dây, các cậu bé đẩy cái phà (cùng với chúng tôi và
chiếc xe) - từ từ, rất từ từ - từ bờ này sang bờ kia. Tất nhiên, thao
tác này chỉ có thể thực hiện được khi nước chảy chậm chạp và lờ
đò. Chỉ cần nó sống dậy, chảy xiết, chúng tôi có thể sẽ bị cuốn
qua Kadei, Sangha và Congo ra tận Đại Tây Dương.
Tiếp theo là đi xe xuyên qua Đại Ngàn, đi xe chìm vào, trượt
xuống những mê cung, đường hầm và thế giới ngầm của một
thực tại khác, xanh mướt, âm u và dày đặc. Không thể so sánh
Đại Ngàn nhiệt đới với bất cứ khu rừng châu Âu hay rừng xích
đạo nào. Rừng châu Âu tươi đẹp và phong nhiêu, song kích
thước của chúng chỉ trung bình, cây cối cao vừa phải, anh có thể
hình dung mình leo lên ngọn cao nhất của cây tần bì hay cây
sồi. Rừng xích đạo lại là một vũng xoáy, một búi khổng lồ rối
