bé lớn nhất cầm lấy cái kẹo, cẩn thận cắn nó ra từng mẩu và chia
đều cho tất cả.
Nếu ai đó trở thành bộ trưởng thế chỗ Người Da Trắng và tiếp
nhận tòa biệt thự có vườn của hắn, lương bổng và xe hơi của
hắn, tin này sẽ lan về quê kẻ tốt số rất nhanh. Tin tức này truyền
sang các làng lân cận nhanh như chớp. Vui sướng và hy vọng
tràn ngập trong tim những người anh em họ của anh ta. Không
bao lâu sau, cuộc hành hương đến thủ đô bắt đầu. Ở đó họ dễ
dàng tìm thấy người bà con xa ưu tú. Họ xuất hiện trước cổng
nhà anh ta, thăm hỏi anh ta, rưới rượu ra đất theo tục lệ để cảm
ơn tổ tiên về sự xoay vần số mệnh may mắn nhường ấy, rồi họ
vào ở trong biệt thự của anh ta, ngoài sân, ngoài vườn. Không
lâu sau, ta sẽ thấy tòa dinh thự yên tĩnh từng có một ông già
người Anh sống cùng bà vợ ít nói trở nên ồn ào đông đúc. Trước
nhà, từ sáng sớm, người ta nhóm lửa, phụ nữ giã sắn trong
những chiếc cối gỗ, bầy trẻ nô đùa giữa các bồn hoa và luống
cây. Buổi tối cả gia đình đông đúc ngồi xuống thảm cỏ ăn tối -
bởi dẫu rằng cuộc sống mới đã bắt đầu, tục lệ cũ từ thời đói khổ
triền miên vẫn còn: người ta chỉ ăn một lần trong ngày, vào buổi
tối.
Người có công việc bận rộn hơn và ít tôn trọng truyền thống
hơn thì cố gắng xóa dấu vết. Có lần tôi gặp ở Dodoma một người
bán cam rong (thu nhập của nghề này rất thấp), anh ta thường
mang thứ quả này đến nhà cho tôi ở Dar es Salaam. Tôi vui
mừng hỏi anh làm gì ở đây, nơi cách xa thủ đô năm trăm cây số.
Anh giải thích mình phải trốn những người anh em họ. Anh đã
nhường cơm sẻ áo với họ một thời gian dài, nhưng cuối cùng
anh cảm thấy như thế là quá đủ và chạy làng. “Tôi sẽ có vài hào -
anh hoan hỉ nói - chừng nào họ còn chưa tìm ra tôi!”
