chút ý niệm nào về Thiền cả. Ðó chẳng qua chỉ là niềm vui được gợi lên
nhờ vị sư để đầu trần tôi mới gặp mà thôi.
Trên đời nhan nhản những kiểu người không ra gì. Cố chấp, độc địa, huênh
hoang khoác lác hay tủn mủn keo kiệt. Ðến nỗi người ta không hiểu được
họ có mặt ở trên đời để làm gì nữa. Nhưng số người như thế lại đông kinh
khủng! Và họ cảm thấy vô cùng vinh dự khi hiện diện trong cõi phù sinh.
Năm này qua năm khác họ say sưa với việc xét nét, tò mò đời sống riêng tư
của người khác, và lấy chuyện đó làm lẽ sống của mình. Rồi họ đến trước
mặt người ta, dạy bảo những điều vớ vẩn hay thô thiển mà chẳng ai cần
nghe cả. Nếu mà họ nói ngay trước mặt thì người ta còn có thể chú ý đến
những gì họ nói. Nhưng họ còn nói đủ thứ sau lưng người khác, rằng anh ta
đã làm những việc gì, làm bao nhiêu lần trong năm năm hay mười năm.
Nếu bảo họ lắm chuyện thì họ lại càng nói nhiều hơn nữa. Nếu bảo thôi đi
thì họ vẫn cứ nói liên hồi. Bảo hiểu rồi thì họ vẫn không thôi lải nhải. Rồi
họ lại khoác lác rằng đó là phương châm xử thế ở đời. Phương châm thì mỗi
người mỗi khác. Nếu mà họ thôi cái trò lải nhải những chuyện dòm ngó
thiên hạ, rồi im lặng mà tìm một phương châm sống đàng hoàng thì tốt biết
bao. Lễ độ tức là biết kiềm chế cách hành xử của bản thân mình để tránh
làm phiền người khác. Còn nếu cho rằng làm phiền người khác mới là thể
hiện phương châm sống, thì hóa ra chuyện người ta đánh rắm cũng là
phương châm sống hay sao? Nếu thế thì chắc là nước Nhật đã hết thuốc
chữa rồi!
Ði tản bộ trong một đêm xuân đẹp trời như thế này mà chẳng cần quan tâm
đến kiểu phương châm nào cả mới đúng là sự thanh thản ở đời. Cứ để cho
niềm vui tự nhiên đến với ta, rồi cũng để cho niềm vui tự nhiên biến mất.
Ðó mới là phương châm vậy. Nếu những vần thơ chợt đến, thì việc nắm bắt
tứ thơ cũng chính là lẽ sống của ta trong lúc đó. Nhưng nếu không bắt gặp
tứ thơ nào thì điều đó cũng là lẽ sống của ta. Và ta chẳng gây phiền toái cho
ai cả. Ðó mới là lẽ sống đích thực. Tò mò chuyện thiên hạ là công kích
người khác. Ðánh rắm là một cách tự bảo vệ chính mình. Còn đi tản bộ đến
chùa Kankaiji như thế này là thể hiện lẽ sống “hành xử tùy duyên” vậy.
