mỗi người phải tự tạo cho mình trong sự nương cậy lẫn nhau chứ không thể
chờ ai ban phát. Ngỡ mình có thể ban phát hạnh phúc cho trăm họ là ảo
tưởng về bản thân và sẽ trở thành kẻ tàn phá hạnh phúc của trăm họ khi
đắm đuối chạy theo giấc mơ điên cuồng đó.
Lão chống thẳng cây dáo cúi đầu trong khi giọng Phạm sứ quân đều đều
vang lên:
- Ngươi vừa nói cần tưới nhuần tài đức của ta khắp bốn cõi cho trăm họ
cùng chung hưởng ơn phúc. Nhưng mở đầu cho cái việc tưới nhuần đó là
gì? Đó là cuộc nam chinh xâm chiếm Bố Hải Khẩu và sau đó là cuộc chiến
kéo dài đánh dẹp các sứ quân. Ta không hiểu cái ơn phúc mà ta có thể đem
lại cho trăm họ là gì trong cảnh máu lửa triền miên đó.
Viên vệ tướng khẽ lắc đầu. Lão lên tiếng:
- Bẩm, muốn có cơm ăn thì phải lo phá rừng vỡ đất rồi đổ sức gieo trồng.
Cảnh gian nguy trong binh lửa của mọi người chẳng qua là gánh nặng phải
xan xẻ trên đường đi tới cuộc sống yên lành, tương tự trước đây mọi người
đã xan xẻ trong cuộc chiến đánh đuổi kẻ thù phương bắc.
Phạm sứ quân mỉm cười trước lời biện bác của người lính già. Ông nói:
- Ngay lúc này, ta vẫn sẵn sàng làm lại những gì đã làm hơn ba chục năm
qua. Nhưng ta mong ngươi cân nhắc kỹ hơn khi đứng trước những sự việc
tưởng chừng hoàn toàn tương hợp. Thuở xưa các ngươi chiến đấu theo lệnh
của ta, nhưng không vì bổn phận đối với ta. Lúc đó trăm họ sẵn sàng chia
xẻ mọi khó nguy cũng không vì bổn phận đối với Dương tướng công hay
với tiên vương Ngô Quyền. Tất cả đều cố làm tròn bổn phận gìn giữ giang
sơn trong một thời thế không còn cách làm nào khác hơn. Đó là cuộc tụ hội
để bảo vệ cuộc sống của giống nòi và để không biến mình thành tôi đòi cho
ai, dù đó là một thần nhân. Nhưng lúc này thì không phải thế. Dù ngươi tôn
xưng ta là gì chăng nữa, sự việc xẩy ra cũng vẫn nằm trong mưu cầu vương
bá của cá nhân ta. Ngươi nên nhớ không cá nhân nào được coi mạng sống
trăm họ nhẹ hơn sự nghiệp của riêng mình dù đó là một sự nghiệp cực kỳ vĩ
đại. Cho nên, biện bạch như ngươi trong hoàn cảnh hiện nay chính là
