GƯƠNG HY SINH - Trang 26

Không bao lâu sau ông tìm được thuốc giống để phòng bệnh dịch
cừu và bò. Ngay mồng 5 tháng 5 năm 1881, ông thí nghiệm thuốc giống đó
trước công chúng. Ông lựa năm chục con cừu khỏe mạnh như nhau, chích
thuốc giống đó vào hai mươi lăm con, còn hai mươi lăm con kia không
chích. Mười hai bữa sau ông chích vi trùng bệnh dịch vào cả năm chục con,
rồi ông đợi. Ông tin chắc kết quả của ông, còn bạn bè cùng người cộng tác
thì lo lắng, nghi ngờ. Tới cuối tháng, có tin báo là kết quả hoàn toàn như ý.
Hai mươi lăm con đã chích thuốc giống đều sống cả ; trong số hai mươi
lăm con kia, hai mươi bốn con chết, một con đau nặng. Quần chúng hoan
hô ông nhiệt liệt, cho rằng ông đã làm được một phép màu.
Ông còn tiến lên một bước, chứng minh được rằng cơ thể làm cho
một vi trùng yếu hóa mạnh lên. Ông lấy vi trùng dịch cừu mà ông đã làm
cho yếu rồi chích vô một con chuột bạch vài tháng, con chuột bạch này
chịu được. Ông lại lấy vi trùng đó chích vào một con chuột bạch mới đẻ,
con này chết. rồi ông lấy máu con chuột bạch mới chết đó chích vào một
con chuột bạch lớn hơn, rồi lại lấy máu con này chích vào một con lớn hơn
nữa thì vi trùng mỗi lần mạnh lên, sau cùng có thể giết được một con chuột
bạch lớn, một con cừu.
Những thí nghiệm về sức yếu và sức mạnh của vi trùng đó đưa ông
tới kết quả này, là trong các bệnh truyền nhiễm phải chú ý tới sức khỏe của
con vật mắc bệnh, con vật đó càng yếu bao nhiêu thì càng dễ mắc bệnh và
bệnh càng nguy hiểm bấy nhiêu.
Muốn chứng minh điều đó một cách rõ ràng hơn, ông làm thí
nghiệm dưới đây : từ trước người ta vẫn thấy rằng gà mái không bị bệnh
dịch cừu, mà không hiểu tại sao. Pasteur ngờ rằng tại nhiệt độ trong cơ thể
loài gà cao hơn nhiệt độ trong cơ thể loài cừu, làm cho vi trùng bệnh dịch
cừu vào cơ thể gà, yếu sức đi mà không gây được bệnh. Nếu lời đoán đó
đúng thì một khi hạ được nhiệt độ loài gà, loài này tất mắc bệnh dịch cừu.
ông bèn lựa ba con gà mái mạnh như nhau, con thứ nhất ông chích vi trùng
dịch cừu vào máu rồi nhúng nửa mình nó vào nước lạnh, con thứ nhì cũng
bị chích vi trùng vào máu nhưng không bị nhúng nước lạnh, con thứ ba bị
nhúng vào nước lạnh, nhưng không bị chích vi trùng. Ít bữa sau con thứ nhì