9. MỘT ĐIỆP VIÊN VÀO « HỎA LÒ » KHÁM
PHÁ « BÍ MẬT PHÒNG SỐ 13 »
Tại căn gác một nhà ở Phố Hàng Điếu, Hà Nội, các cụ « Bô lão » đang
họp hội nghị tối mật để bàn về một câu chuyện quốc gia đại sự. Đó là các «
Bô lão » trong làng cách mạng thời bấy giờ : năm 1925.
Trong hàng « Bô lão » ấy người ta đếm được lơ thơ trên đầu mấy ngón
tay : Ngô đức Kế ; Dương bá Trạc, Lê Dư, Hoàng tăng Bí… Các cụ đã làm
cách mạng, đã bị thất bại, song thực dân không giam cầm hay đầy ra Côn
đảo vì không muốn làm náo động nhân tâm ; vả lại các cụ chưa mó tay vào
các cuộc biến động nên còn được tương đối tự do, chỉ bị Mật thám theo dõi
đề phòng. Các cụ là những thần tượng của thanh niên ái quốc ; họ coi các
cụ như cố vấn lão thành mà họ thường lui tới để thỉnh ý về mọi vấn đề liên
hệ đến quốc gia dân tộc. Họ gọi các cụ là những « cụ Bô » tức như đấng bô
lão.
Hôm nay các « Bô lão » nhóm họp ở nhà cụ Lê Đại, phố Hàng Điếu,
để thảo luận về cái « bí mật Phan bội Châu ».
Tin cụ Phan bội Châu bị bắt từ Thượng Hải đưa về Hà nội lúc ấy là
một tin chưa đích xác. Một điều « bán tín bán nghi ». Tin ấy mới do một tờ
báo Thượng Hải loan đi, còn báo chí nước nhà thì chưa biết gì. Các nhà
cách mạng nhờ anh em đi làm tàu biển mà hay được tin ấy.
Nếu cụ Phan bị bắt thật, thì đã bị đưa vào Hỏa Lò, khám đường ở Hà
nội, nơi giam kín nhất và chắc chắn. Vậy mà danh sách các tù nhơn trong
Hỏa Lò không hề thấy tên cụ Phan bội Châu. Các đồng chí cũ của cụ ở
trong cảnh cá chậu chim lồng, nhưng cũng thường được tin tức từ trong
khám đưa ra mỗi khi một người nào bị bắt giam vì quốc sự. Vậy mà sao
không có bị can nào mang tên « Phan bội Châu ».
