chen lấn đám đông ở chợ, chỉ vì đánh rơi mất một ống thuốc mà ông cụ run
bắn cả người, mặt mày tái xám và, sau đó, khi có kẻ nhặt được đem cho lại,
ông cụ lại khóc sướt mướt vì mừng rồi lạy dài để tỏ lòng tri ân. Một thời
gian sau, có tin ông cụ tự tử. Cùng với hình ảnh này là một người đàn bà
trạc ngũ tuần, có hàng chục gian phố cho thuê, hàng trăm con bò vắt sữa, đã
hóa điên, hóa cuồng vì chạy giặc thình lình phải ra đi với một bọc hành lý,
một số vàng và bạc mặt để rồi bị cướp giật dọc đường. Trên con đàng huyện
lộ mịt mờ bụi đỏ, đông nghịt cả người, xôn xao từng đoàn, từng lũ chen lấn
nhau, đài tải, khuân khôi những mảnh vụn của gia tài, sự nghiệp, lũ lượt
trẩy qua, người đàn bà ấy, suốt ngày, tóc tai bù rối, cầm một cành cây múa
men để mỗi lúc gặp người đi qua, nhìn vào tận mặt rồi cười lớn mà hỏi : «
Bò tao đâu ? Nhà tao đâu ? Năm chục lạng vàng, bảy chục lạng vàng,
chúng cướp của tao mất hết ! » Bị thu hút theo cái sức cuồn cuộn của
những làn sóng người ồ ạt đổ dồn mãi lên những vùng nước độc, nguồn
cao, chẳng biết rồi cái bóng người đàn bà tay cầm cành lá ấy trôi giạt về
đâu. Tuy nhiên lúc này so sánh cái ngộ cảnh của Thanh với thân thế hai
người xấu số nọ, Tuấn vẫn cảm thấy có một cái gì làm cho Tuấn phải bàng
hoàng…
Thanh vui vẻ nói tiếp :
- Những cuộc xáo trộn mới trông thì có vẻ bi đát, tai hại thật. Nhưng
càng đi sâu vào mới thấy có cái hay anh ạ. Con người có những khả năng
tiềm tàng rất kỳ lạ và chỉ có thể khai triển được đúng mức trong nghịch
cảnh mà thôi. Không bị chó dữ rượt đuổi, anh chẳng bao giờ chịu nhảy qua
những hào rãnh mà lúc thường anh cho là khó thể nhảy qua. Trước kia có ai
bảo bọn chúng mình sống trong hoàn cảnh này được.
Thanh dừng lại trở vai rồi vừa đi vừa lấy khăn lau mồ hôi trên mặt.
Tuấn ái ngại hỏi :
- Anh gánh có nặng lắm không ?
