Cái tang đau đớn này trĩu nặng trên mái tóc xanh của người vợ trẻ. Với
một đứa con trai lên ba trên tay và một cái thai chưa đầy hai tháng trong
người, Bích gập mình lẽo đẽo theo sau linh cữu, trong chiếc mũ mấn và bộ
quần áo sô gai. Tiếng khóc và những câu kể lể chua chát, hằn học của nàng
ngầm chứa những lời oán trách cha chồng một cách bóng gió, bi ai đến nỗi
khách bàng quan ai nghe cũng phải mủi lòng và khó chịu lây vì ông Chánh.
Cũng vì vậy mà công việc ma chay cho Nguyễn càng tốn kém nhiều càng
rước thêm những lời dị nghị của thiên hạ :
- Hừ, sống không cho ăn, chết làm văn tế ruồi là thế đấy. Đã chết rồi thì
có gì đi nữa cũng chả làm gì ! Vô ích ! Ông ấy không phát điên là may.
- Chị Cả còn trẻ quá, lại đẹp. Với cái lối đối xử của ông Chánh thì chắc
là không lâu đâu. Chị ấy thế nào cũng bước thêm một bước nữa cho mà
xem...
- Cái chết của anh Cả đủ làm cho ông ấy sáng mắt ra chứ. Chỉ có một
đứa con trai mà lại phải chịu số bất đắc kỳ tử như vậy thật là đại biến.
Thằng cháu thì bủng beo, òi ọp, trông sâu sia chẳng ra hồn. Còn mong cái
gì mà bóp hầu, bóp cổ, bòn rút người ta và bo bo giữ của nữa cho mệt.
Chuyến này thể nào rồi ông ta cũng hồi tâm, tu tỉnh chứ chẳng không đâu.
- À, cũng mong được thế mà nhờ. Ngày cơ tháng thiết đến van nài, cầu
khẩn ông ta rát cả cổ họng mà lắm khi chẳng vay được một hạt lúa nào.
Nhưng cái điều mà đám dân nghèo chờ mong không bao giờ đến. Ông
Chánh vật vã, kêu trời kêu đất, bất tỉnh mê man để rồi ông Chánh lại tỉnh,
mạnh khỏe như thường. Ông Chánh khóc lóc, khóc rất nhiều để rồi sau đó
vài tuần, ông Chánh lại cười xề xề và vẫn tiếp tục một cách chí thú cái
chính sách bòn tro đãi sạn của ông.
Trong những đám cấy, đám hái, những buổi tụ tập ở thôn, đám dân
nghèo lại thường xôn xao bàn tán về chuyện ông Chánh :
