trả tiền lại chưa? Chưa. Có phải thân tình của nhân chứng với bị cáo
kia thực tế là quan hệ rất sơ giao, chỉ do những lần tình cờ gặp bị cáo
trên xe ngựa, trong lữ quán, và trên những chuyến tàu thủy? Không
phải. Có chắc là nhân chứng thấy bị cáo có các bản danh sách này
không? Chắc chắn. Có biết gì hơn về các danh sách này không?
Không. Không phải nhân chứng đã đích thân tìm cách lấy được các
giấy tờ này, phải vậy không? Không. Với các tang vật này thì nhân
chứng hy vọng được thưởng gì đó không? Không có. Nhân chứng
không ăn lương chính phủ và được thuê để hãm hại người khác chứ?
Ôi trời, không. Hay để làm chuyện gì khác? Ôi trời, không có. Dám
thề không? Xin thề hàng ngàn lần là không. Nhân chứng không hề có
động cơ nào ngoài lòng ái quốc thôi sao? Không hề có động cơ nào
khác.
Tới lượt người hầu đức hạnh Roger Cly ào ào tuyên thệ trước cuộc
chất vấn. Y đã hoàn toàn tin tưởng làm việc cho bị cáo từ bốn năm
trước và không hề hay biết gì. Y đã hỏi bị cáo trên chuyến tàu Calais
là bị cáo có cần người giúp việc không và bị cáo đã thuê y. Không
phải y xin bị cáo vì lòng nhân đức mà cho y theo hầu - không hề có ý
nghĩ đó. Chẳng bao lâu sau, y bắt đầu nghi ngờ bị cáo và để ý theo
dõi. Khi soạn áo quần cho bị cáo, trong lúc đi xa, y đã nhìn thấy những
danh sách giống như những danh sách này trong các túi áo của bị cáo,
rất nhiều lần. Y đã lấy các danh sách này trong ngăn kéo bàn giấy của
bị cáo. Không phải y đã bỏ các giấy tờ đó vào trong ngăn kéo ngay từ
đầu. Y đã nhìn thấy bị cáo đưa các danh sách giống như vậy cho nhiều
người Pháp ở Calais xem, và đưa các danh sách tương tự cho nhiều
người Pháp ở cả Calais lẫn Boulogne xem. Y yêu nước và không thể
chấp nhận điều đó nên đã đi tố cáo. Y chưa từng bị nghi ngờ là đã ăn
cắp một ấm trà bằng bạc; y đã bị vu khống là ăn cắp một lọ mù tạt,
nhưng hóa ra đó chỉ là đồ mạ bạc. Y đã quen biết nhân chứng vừa rồi
từ bảy hay tám năm qua; điều đó chỉ là trùng hợp ngẫu nhiên. Y không
cho đó là điều ngẫu nhiên kỳ lạ gì lắm bởi vì chuyện ngẫu nhiên nào
