dở hay sao? Lại chẳng thế, thì hễ thấy người nào mão cao áo dài, cứ
việc cúi chào mời vào, còn thấy bọn sãi lòm khòm vô dụng, cứ việc
xua tay đuổi lui hay sao? Kẻ lão hủ này tuy chỉ là một người bỏ ngoài
cõi đời, nhưng từng mong quý công đưa thư, có câu rằng: “Đã lâu
ngày ngưỡng mộ lòng từ bi độ thế của lão hòa thượng, hiện nay vì
công việc ràng buộc, chưa kịp thân đến bái yết trước Bửu tòa; kính
khiến đường quan thay mặt, đội lễ mọn đến dâng, cúi xin mỉm cười
thâu nhận. Chờ dịp khác sẽ xin đến nghe dạy dỗ...” Lại nghe quý công
thường nói với các bạn thân đồng triều rằng: “Lão hòa thượng chẳng
hiềm tiểu quốc xa xôi, pháp giá dời đến, đã dạy bảo cho chúng ta mọi
điều kỷ cương lễ pháp, đạo đức thuyền tông, ấy là phước lớn cho vua
tôi nước ta vậy”. Suy ngẫm những lời nói trên, đều có ý hộ trì đạo ta
rất sốt sắng, quyết chẳng phải trước kính mà sau ngạo vậy. Xem đó đủ
biết quý công bị tên lính giữ cửa che dối. Một bức thư của lão tăng
chẳng đến tay quý công, chẳng quan hệ gì, chỉ sợ một ngày kia có
những bậc cao hiền dị sĩ, có mưu hay chước lạ có thể giúp ích quốc
gia, cũng sẽ bị che ngăn; những kẻ kia chẳng chịu cúi luồn trước cửa
quan, sẽ chịu khuất lụy chẳng ít vậy. Một tên lính giữ cửa biết đâu
trong bách gia chư tử đều là những kẻ phi thường, và há biết rằng nhà
nho chẳng phải ở chỗ khăn đen áo dài, nhà thích chẳng phải ở chỗ áo
tràng đầu trọc; thế mà thiên hạ cầu nho cầu thích, lại từ chỗ hình thức
ấy suy cấu, làm sao tránh được sự lầm lẫn đáng tiếc vậy. Vài lời trung
cáo, biết ta dầu chẳng biết ta”.
Mấy ngày thương lượng, muốn lưu lại hai người để lo việc thắp
hương niệm Phật ở Giác vương Nội viện. Nhưng khó lựa được người
xứng đáng thủy chung. Đại ước người xứ này chưa thâm hiểu đạo
pháp, chỉ thấy người nào đầu trọc, chẳng hỏi xanh vàng đen trắng, cứ
gọi là Đại sư, rồi thiện nam tín nữ hùa nhau cúng bái; rốt cuộc vì tham
tài hiếu sắc, thay đổi lòng tu; tìm cho được người giữ đạo vững bền
thực rất hiếm có; vả lại, trong bọn tăng chúng tùy trượng phần đông
bất phục thủy thổ, có người vì có cha mẹ già không thể yêm lưu hải
