xuống, có con đứng trên mặt nước cả buổi rồi lặn mất. Vì ít thấy, nên
thấy gì cũng cho làm lạ.
Có người hô: “Giốc đái tỉnh” (
角帶井 = Giếng vòng đai)! Tục
truyền, ngày xưa tướng Phục Ba (Mã Viện) đi đánh giặc Mán, quân sĩ
hết nước uống, ông đặt một vòng đai giữa biển, khiến binh sĩ múc
nước trong vòng ấy mà uống, nước ngọt, nhờ vậy khỏi nguy khốn; đến
nay người ta gọi “Giốc đái tỉnh” những váng nước lóng lánh như
gương, lờ đờ trên mặt biển khoảng một hai dặm, ai gặp thấy lấy làm
điềm lành. Thực là một truyền thuyết không có căn cứ.
Gần xa có vài mươi chiếc thuyền chài, trương buồm qua lại.
Những eo núi bốc khói ngùn ngụt, ấy là các sở làm muối. Thẳng biển,
cá và muối là mối lợi giúp cho Bách Việt (Quảng Đông) và Nam Cống
(Quảng Tây) được no đủ vậy.
Trên thuyền, đồ vật đều sắp xếp gọn gàng, chùi rửa sạch sẽ. Bây
giờ đánh trống khua chuông, dâng heo rót rượu, một bà bóng mặc áo
xanh dài tay, đội mão Đa la di trắng, thắt dây lưng đỏ, tay cầm mộc
côn sơn son; lạy múa lắc lư, ngửa mặt lên bàn thờ la hét; mỗi lúc múa
xong một lớp, lại đánh chiêng trống trợ oai; chúng ta và các hành
khách vây quanh đứng xem, bà bóng thẹn thùng khó chịu, múa lia lịa
một vòng, xong rồi, muốn bỏ đi, bị người đứng coi cản lại la rầy, bèn
vung tay áo múa lại một vòng nữa rồi bãi. Từ đó về sau trên thuyền
không nghe tiếng chuông trống.
Đêm ấy khí trời mát mẻ, mây tạnh trời trong, người trên thuyền
nằm ngổn ngang dưới bóng trăng thanh sao sáng; bàng hoàng trông ra
tứ phía, ngâm năm bài tuyệt cú, gởi bạn tri âm.
Bài thứ 1
Bắc nhiều đường phẳng, nam nhiều biển,
Đi ngựa đi thuyền có thói quen.
Riêng tớ bắc nam không định trú,
Khi vung roi ngựa lúc buông thuyền.
Bài thứ 2
Không nước không thuyền gượng gọi tên,
