thử chúng yên ổn ỷ quyền thế mà bóc lột dân làm giàu, lập bè đảng để che
giấu tội ác của nhau, bịt mắt vua; cũng như loại chuột khoét đất, đào hang ở
trong nền xã (nơi thờ thần đất đai) mà không ai làm gì được vì nếu hun
khói thì sợ cây cột (thần vị) cháy, mà dội nước thì sợ trôi mất lớp đất màu
tô ngoài cây cột.
Để ngăn cấm bọn đó, vua chúa phải:
- Đừng để lộ sự yêu thích, giận ghét của mình. “Bậc minh chủ phải
giữ bí mật, nếu để lộ niềm vui ra, thì bề tôi nhân dịp vua vui mà xin gia ân
cho người khác, nếu để lộ nỗi giận ra thì bề tôi nhân đó mà thị uy với người
khác” (Bát kinh).
+ Không cho họ biết mưu tính của mình, nếu là việc quan trọng thì vua
phải ngủ riêng để hễ có nằm mơ, nói mớ thì cũng không ai biết được.
+ Không phải (cho?) họ mưu tính việc riêng, không để họ tự ý hành động,
việc gì cũng phải hỏi mình trước.
+ Bắt họ phải theo đúng pháp luật mà chính vua cũng phải theo pháp luật
trong việc thưởng phạt họ.
+ Xét xem hành động của họ có hợp với lời nói của họ không (coi tiết sau:
thuật dùng người).
+ Không cho họ cùng phi tần, cung nữ xin riêng cái gì cả.
+ Không cho họ lấy tiền bạc trong kho, lúa trong lẫm để thi ân riêng cho
dân.
+ Khi họ khen ai, chê ai, thì phải xét xem người được họ khen thực có tài
năng không, người bị họ chê thực có tội lỗi không. Các yêu sách của chư
hầu, hợp pháp thì nghe, không thì cự tuyệt (Bát gian).
*
Có một cách để tìm kẻ gian là khi một việc xảy ra, hại cho nước hoặc cho
một người nào đó thì xét xem ai là kẻ có lợi.
