đủ để mở rộng đất đai, Hàn không thấy vậy. Kinh nhân đánh Ngụy mà tấn
công luôn cả Hứa, Yên (đồng minh của Ngụy). Tề đánh Nhiệm và Hồ mà
cướp đất của Ngụy, nhưng điều đó không đủ để cứu Trịnh,
Hàn không
biết vậy. Các nước đó
đông (đồng?) không làm sáng tỏ pháp luật, cấm
lệnh để trị nước, cứ ỷ vào nước ngoài mà khiến cho xã tắc bị diệt. (Bỏ từ
đây)
Chú thích:
Kịch Tân là tướng Yên, thua Triệu, bị Triệu bắt.
Trâu Diễn là triết gia sáng lập phái Âm dương, người nước Tề, làm
quân sư cho Yên Chiêu vương; “đạo nước không còn”, nguyên văn là:
“quốc đạo tuyệt”, có người giảng là quốc đạo đó là đạo trị nước theo pháp
gia; có người lại bảo là đường đi trong nước, (đường đi vắng người - tuyệt
– vì Yên thua Triệu).
Vì được quẻ “đại cát” mà sao Yên lại thua Triệu.
Đại Lương là kinh đô Ngụy, không phải ở Yên, Triệu muốn cướp Yên
mới đầu đánh Đại Lương có lẽ để Yên không ngờ; Thượng Đảng vốn là đất
của Hàn, lúc đó thuộc về Triệu; Tần thấy Thượng Đảng bỏ trống thì Triệu
không đề phòng, nên đem quân đánh.
Dương Thành của Yên; đất Nghiệp của Triệu.
Một danh tướng của Triệu, có sách gọi là Bàng Quyên.
Một số học giả cho rằng thiên này là một bài biểu Hàn Phi dâng vua
Hàn, nhưng thuyết đó không đáng tin.
Tức Điệu Tương vương.
Các sao tốt ở phương Tây, cho nên Ngụy ở phương Tây mới chiếm được
Đào, Vệ ở phương Đông.
Các sao xấu ở phương đông, cho nên Ngụy ở phương đông (đối với
Tần) mới bị Tần (ở phương Tây) chiếm hết đất.
Theo sách Hoài Nam tử thì môn thiên văn thời đó cho rằng nếu sao
Hình ở phía trái hay phía trước, sao Đức ở phía phải hay sau lưng, mà ra