lại bảo do người đời sau thêm vào.
Án tử tên là Anh, tự là Bình Trọng, làm tướng quốc nước Tề, có tài có
đức. Bộ Án tử xuân thu do người đời sau viết, chứ không phải ông.
Hà Bá là thần sông Hoàng Hà.
Bạch Công tên là Thắng, là cháu nội Sở (Kinh) Bình Vương. Cha là thái
tử Kiến bị Bình vương từ bỏ, phải chạy qua nước Trịnh, bị người Trịnh
giết, Thắng phải chạy qua nước Ngô. Khi Sở Huệ vương lên ngôi, Thắng
về nước được phong là Bạch Công. Ông muốn đánh Trịnh để báo thù cho
cha, quần thần Sở không chịu, ông âm mưu làm loạn để cướp chính quyền,
thất bại, phải tự tử.
Nguyên văn: tương tham. Có sách giảng là: so sánh với nhau.
Vì những kẻ quyền ngang nhau đó sẽ lập riêng một đảng để mưu tư lợi
mà che lấp vua.
Truyện này chép trong Chiến Quốc sách – Ngụy II 17. Chiến Quốc sách
gọi là Bàng Thông.
Lúc đó làm quan khanh, sau nối chức Tử Sản.
Có bản chép: chằm tên là Quán, chúng tôi theo bản Trần Khải Thiên.
Theo Trần Khải Thiên thì “hôi” là hỏa hôi (than chưa vạc, còn lửa) và
yểm là: làm bỏng người ta
Nguyên văn: tam lộc. Có thuyết giảng là họ cha, họ mẹ, họ vợ, có
thuyết bảo : cha, con, cháu; có thuyết lại bảo : cha mẹ, anh em, vợ con.
Thời đó những người có quyền thế như Mạnh Thường quân, Bình
Nguyên quân, Xuân Thân quân.... nuôi rất nhiều khách trong nhả để được
tiếng là trọng kẻ sĩ, và đôi khi hỏi ý kiến họ, sai bảo họ.
Nguyên văn: Thậm chúng ung li kì thủy. Chữ kì có sách bảo nên đọc là
lệ (sông Lệ) và giảng như chúng tôi đã dịch; có sách lại bảo là chữ li (hàng
rào tre) và giảng là: chính quyền rào hai bờ sông....
Chúng tôi ngờ rằng truyện này do Pháp gia đặt ra chứ Khổng Tử
không chủ trương như vậy, hai chữ “phạm cấm” có sách giảng là vào chỗ
cung cấm của vua.
Bất nhẫn là không nhẫn tâm, không nỡ lòng thấy người khác đau khổ.
