dì. Ngày ông bà Vạn, chủ mấy cái lò gạch lớn ở trong làng đánh tiếng hỏi
dì cho con trai út của ông bà, một người đàn ông ba mươi tuổi bị thọt một
chân đã có một đời vợ, mẹ và dì đã quỳ xuống chân ngoại mà van xin ngoại
đừng gả dì vào nhà đó. Nghe nói vợ trước của chú này về làm dâu được
hơn ba năm nhưng mãi chẳng thấy có con nên bị họ hàng nhà chồng nói ra
nói vào, cuối cùng không chịu được phải bỏ xứ mà đi. Họ muốn hỏi dì về
làm dâu cũng chỉ vì cái niềm mong mỏi mong có cháu bế mà thôi, hơn nữa
nhà chúng tôi nghèo, còn họ thì rất giàu, ông bà Vạn cho rằng được bước
vào cửa nhà họ cũng là phúc ba đời của dì tôi rồi. Về đấy dì sẽ được ăn
sung mặc sướng, chẳng phải động tay động chân việc gì, suốt ngày chỉ cần
ngồi giám sát công nhân làm việc và tính toán một chút sổ sách là xong.
Với một người phụ nữ, cuộc đời như thế là đã quá viên mãn rồi.
Dì không chịu. Mẹ tôi cũng không đành lòng để dì - cô thiếu nữ vừa
bước sang tuổi mười bảy, lại đẹp phơi phới phải gả cho một người đàn ông
như thế. Chỉ có ngoại là băn khoăn. Đời ngoại, rồi tới mẹ tôi, đều đã gặp
phải những người đàn ông chẳng ra gì, ngoại chỉ mong đứa con gái út là dì
được gả vào nhà tử tế. Nhà ông Vạn là dân làm ăn nhưng cũng chưa từng
có tiếng lừa lọc ai bao giờ, lại có mấy cái công nông liên tục chở gạch đi đổ
ở khắp các nơi trong huyện, con trai nhà ấy cũng chẳng ai cờ bạc, rượu chè,
đánh vợ chửi con, nếu dì vào được nhà đó cũng là cái phúc phận của dì.
Ngoại chỉ băn khoăn một nỗi người muốn cưới dì lại là người đàn ông đã
có một đời vợ, không những thế còn bị thọt chân, nếu phải gả con gái cho
một người đàn ông như thế thì quả thật ngoại cũng có chút không đành
lòng.
Cuối cùng, có lẽ vì ngoại cũng là một người đàn bà yếu đuối dễ mềm
lòng nên ngoại đã chiều lòng mẹ và dì, không bắt mẹ phải sang nhà ông
Vạn làm dâu nữa, rồi còn đồng ý cho dì lên tỉnh làm, học may ở xưởng may
của một người mẹ đã quen hồi còn sống trên ấy, sau khi lành nghề sẽ về
làng mở một hiệu may nhỏ rồi lấy một người chồng mà ngoại ưng ý nhất.
Mười bảy tuổi, dì bước vào đời với một ít tiền ngoại dúi cho để chi tiêu
khi cần, mấy cái áo hoa, quần vải lanh của mẹ tôi. Đấy là đồ bố đã thuê
