Ông tướng ấy chẳng còn gì là quân nhân nhưng cũng chưa hẳn là một
dân thường. Người tin cẩn của “Pordurière”, ông ta làm cầu nối giữa ban
Quản trị và ban Thương vụ. Một cầu nối cần thiết, mặc dầu cả hai ban này
luôn luôn hục hặc và ở vào trạng thái chống đối nhau thường trực. Tướng
Tombat xử lý rất tài. Trong khá nhiều vụ. Vừa rồi ông ta lại giải quyết thêm
một số vụ mua bán bẩn thỉu tài sản của dịch mà ngay cấp trên cũng cho là
khó xong.
Hồi đầu chiến tranh, tướng Tombat bị xẻ một miếng tai, đủ để ông
được nghỉ ngơi trong danh dự, sau trận Charleroi. Ông liền dành ngay sự
nghỉ ngơi ấy vào việc phục vụ “nước Pháp lớn hơn”. Và mặc đầu trận
Verdun
đã qua lâu rồi mà ông vẫn còn canh cánh trong lòng. Ông lục
lọi tin tức “vô tuyến” trong lòng bàn tay. “Những chú lính của ta, chúng nó
nhất định sẽ cầm giữ được! Nhất định giữ được!” Trong kho hàng, trời
nóng hừng hực, mà trận mạc thì ở tít tận bên Pháp, nên người ta cũng bỏ
qua để tướng Tombat tha hồ mà đoán định tình hình. Nhưng rồi, cuối cùng,
vì lịch sự, mọi người, lão giám đốc và bọn chúng tôi, cũng đồng thanh phụ
họa: “Họ đáng phục thật!”. Còn ông già Tombat, tạm biệt chúng tôi, bên tai
văng vẳng những lời ngợi ca đó.
Sau đó chốc lát, lão giám đốc hùng hổ rẽ đám người mình trần chen
chúc, mở một con đường khác và đến lượt lão cũng biến vào cát bụi mịt
mù.
Cặp mắt rực lửa như hai hòn than, sự hối hả mong chiếm lĩnh cái
Công ty này đang bào mòn con người ấy. Lão làm cho tôi sờ sợ. Giáp mặt
một mình lão là tôi rất lúng túng. Tôi chưa hề nghĩ rằng trên đời này lại có
một bộ xương người chịu đựng nổi sự căng thẳng tột độ của lòng thèm khát
đến thế. Hầu như lão chưa bao giờ to tiếng với chúng tôi. Chỉ toàn những
lời đầy ẩn ý. Có thể nói rằng lão ta sống và nghĩ một cách si mê toàn những
âm mưu, những dò xét, những phản trắc. Có thể cầm chắc rằng một mình
lão ăn cắp, lừa lọc, biển thủ còn nhiều hơn tất cả những nhân viên khác hợp
lại, mà họ cũng chẳng phải là những đồ vô tích sự đâu nhé. Tôi chẳng có
khó khăn gì để mà tin được những cái đó.
