Liền ngay khi tôi thấy trong người khá hơn, tỉnh táo hơn, cũng là lúc
ló ra nỗi lo không biết phải báo cáo thế nào với cái “Công ty Pordurière”
này đây. Tôi phải nói ra sao với những con người bỏ bùa mê thuốc lú ấy?
Họ tin mình thế nào đây? Chắc chắn là họ sẽ bắt giữ mình! Ai sẽ xét xử
mình? Những kẻ được đặc biệt trang bị những thứ luật pháp ghê rợn không
biết họ đem ở đâu về, giống như cái Tòa án binh, nhưng họ không bao giờ
cho anh biết những mục tiêu thật sự là gì và họ thỏa thích trước việc bắt
anh phải vãi máu ra mà leo cái dốc thẳng đứng bên trên địa ngục, con
đường dẫn những kẻ nghèo khó đến chỗ chết. Luật pháp của họ chỉ là cái
“Công viên Hằng Nga” vĩ đại
của nỗi đau đớn mà thôi. Khi những kẻ
khốn khổ đã sa vào cái luật pháp ấy thì tiếng kêu van của họ sẽ còn âm
vang trong nhiều thế kỷ sau này.
Chẳng thà tôi cứ chịu cái cảnh sốt li bì ở đó, run lên bần bật, dãi rớt
đầy người, trong cái nóng 40 độ, còn hơn là tỉnh táo để mà hình dung ra
được cái gì đang chờ đợi tôi ở Fort-Gono. Tôi đã đi đến chỗ không thèm
uống kí ninh nữa để cho bệnh sốt rét che lấp cuộc đời mình đi. Hãy say sưa
với cái mình có. Trong khi tôi đang hun nóng mình như thế, trong nhiều
ngày, nhiều tuần, thì diêm cũng cạn dần. Diêm ở đây hiếm lắm.
Robinson chỉ để lại cho tôi có món “ra-gu nấu đỗ theo kiểu boóc-đô”.
Nhưng tôi cũng đã ói mửa ra nhiều hộp ra-gu ấy. Mà muốn nuốt được ra-gu
thì phải hâm nóng nó lên.
Khan hiếm diêm lại là dịp cho tôi có được một trò giải trí nho nhỏ:
nhìn anh bếp của tôi nhóm lửa bằng hai hòn đá đánh vào giữa mấy nắm cỏ
khô. Thấy anh ta làm, mình cũng nảy ra ý nghĩ làm theo.
Vượt qua được nhiều cơn sốt và việc nảy sinh cái ý nghĩ này khiến tôi
vững lòng kỳ lạ. Xưa nay tôi vốn vụng về, nhưng chỉ một tuần ứng dụng tôi
cũng đã có thể lấy lửa bằng hai hòn đá nhọn y như một người da đen. Tóm
lại tôi đã bắt đầu tự xoay xở theo cách người nguyên thủy. Cái chính là có
lửa đã, đành rằng còn chuyện săn bắt, nhưng tôi chưa có tham vọng về
chuyện đó. Đối với tôi lấy được lửa từ đá đã là đủ rồi. Ngày tiếp ngày, tôi
chỉ làm có thế. Còn chuyện lấy chân đá hất những con sâu róm “giai đoạn
