“- Không, anh khỏi rồi, anh sẽ đi một mình!” tớ trả lời... Cãi vã mãi
không thôi.
“- Vợ thì phải luôn luôn theo chồng chứ. Hai anh chị cưới nhau đi!”
Bà mẹ nói để chọc tức tớ. Nghe thế, tớ rất khổ tâm. Cậu biết tớ rồi đây! Tớ
đâu có cần đến đàn bà theo mình ra chiến trường! Và thoát ra khỏi chiến
tranh! Và lúc ở châu Phi thì tớ cũng có đàn bà đâu? Rồi ở Mỹ tớ có người
đàn bà nào?... Dù sao, cứ nghe họ lải nhải như thế hàng giờ liền thì cũng
phát ốm! Đau bụng! Tớ biết; đàn bà dùng vào việc gì chứ! Cậu cũng thế,
phải không? Chẳng được tích sự gì hết! Mặc kệ, tớ cứ đi! Một buổi tối họ
làm tớ bực mình quá, tớ liền nói toạc với bà mẹ những gì tớ nghĩ. Tớ bảo:
“Bà chỉ là một mụ lẩm cẩm... Còn tồi tệ hơn cả bà già Henrouille!... Nếu bà
hiểu biết được nhiều hơn một chút về con người, về những xứ sở như tôi thì
bà đã không vội lên lớp hết người này đến người khác! Bà hãy ra khỏi nhà
một tí để mà học hỏi! Hãy đi dạo chơi, chỉ có lợi mà thôi! Cho đầu óc sáng
láng ra! Bớt thì giờ cầu kinh đi cho đỡ lẩm cẩm!...” Tớ đã nói với mẹ cô ta
như thế đấy! Và xin nói là, những lời ấy vẫn ấm ức trong lòng tớ từ lâu, nay
mới được dịp xổ ra, và bà ta rất cần phải nghe... Mà cuối cùng thì người hả
dạ nhất vẫn là tớ... Tớ như được ra thoát khỏi tình thế... Có thế nói rằng, mụ
đàn bà quái quỷ ấy cũng chỉ chờ có thế để nhục mạ tớ bằng đủ thứ từ ngữ
đểu cáng. Mụ gào lên: “Đồ khốn kiếp, đồ ăn cắp, đồ ăn hại, đồ ma cô!...
Gần một năm giời nay được mẹ con tao nuôi báo cô! Chẳng được tích sự gì
hết!...” Đấy, cậu nghe rõ chưa. Một cơn bão tố gia đình! Mụ ta suy nghĩ
một lát rồi hạ thấp giọng, nhưng nói những gì cậu biết không? “Đồ sát
nhân! Đồ sát nhân!” Cô con gái nghe thấy thế cuống lên, như sợ tớ sẽ nện
cho mẹ cô ta một mẻ. Cô vội lao vào can, bịt chặt lấy mồm mẹ. Cô ấy làm
như thế là phải. Nhưng tớ nghĩ thầm: Cả hai cùng một giuộc thôi. Thế là rõ.
Cuối cùng, tớ cho qua... Không còn là lúc thô bạo nữa... Vả lại họ có vào
hùa với nhau thì tớ cũng cóc cần... Cậu tưởng rằng sau đó họ để tớ yên
chăng?... Còn lâu! Nghĩ vậy là ta chưa hiểu được họ... Cô con gái chỉ tạm
lui một chút. Cô ta có lửa đốt trong tim và cả trong lỗ trôn nữa, nên không
đừng được... “Em yêu anh, Léon, anh biết rõ là em yêu anh!” Cô ta chỉ có
nhõn một cái mẹo ấy, “em yêu anh”. Như thể đó là lời giải đáp cho mọi thứ.
