Người cười rung cả bộ ria mép bạc trắng, nheo một mắt lại theo kiểu nhà
binh, véo nhẹ vào tai tôi và nửa như thân mật, nửa như giận dỗi, hỏi tôi:
— Hay là Hania đã làm đảo điên đầu óc con rồi? Thú nhận đi, chàng
trai trẻ, thế nào?
— Hania ư? Không hề có chuyện đó. Nếu thế thật thì quả là một
chuyện tức cười!
Tôi nói dối như Cuội, song việc đó đã xảy ra dễ dàng hơn tôi tưởng.
— Thế thì có lẽ là Lola Ustrzycka? Sao, đúng không?
— Lola Ustrzycka, đó là một cô gái đỏm dáng!
Cha tôi sốt ruột lên tiếng:
— Vậy thì tại sao nhỉ, quái quỷ thật, nếu như con không thất tình thì vì
cớ gì mà cứ bỏ đi lang thang như gã tân binh sau cuộc tập trận đầu tiên thế?
— Con cũng không hiểu! Thế nhưng con không bị làm sao cả.
Những cuộc tra khảo tương tự như vậy, xuất phát từ sự quan tâm săn
sóc đến tôi, không ngừng diễn ra bởi cha tôi, linh mục Ludwik và thậm chí
cả bà d'Yves nữa, thường làm tôi mệt mỏi và càng lúc càng chán nản hơn.
Cuối cùng thì mối quan hệ của tôi với họ đã trở nên khó chịu. Tôi cáu kỉnh,
giận dữ vì bất cứ điều vớ vẩn nào. Linh mục Ludwik nhìn nhận vấn đề đó
như những biểu hiện ở một kẻ sớm có cá tính mạnh mẽ, chuyên quyền và
khi ngước nhìn lên cha tôi, ông đã mỉm cười như hàm ý điều gì và nói:
"Đúng là dòng giống gà nòi đây!". Nhưng với tất cả những biểu hiện đó,
đôi lúc chính vị cha cố ấy cũng không đủ tính kiên nhẫn. Giữa tôi và cha tôi
đã vài lần xảy ra những va chạm thật đáng buồn. Có lần thậm chí ngay
trong bữa ăn trưa, khi tranh luận về giới quý tộc và nền dân chủ, tôi bị kích
động đến mức dám tuyên bố, giá không bị sinh ra trong một gia đình quý
tộc thì tôi ngàn lần thích hơn, và cha tôi đã hạ lệnh tống cổ tôi ra khỏi
phòng. Đám phụ nữ khóc hết nước mắt vì chuyện đó và cả nhà suốt hai
ngày liền co rúm lại. Còn về phần mình, lúc đó tôi chẳng phải là kẻ theo
chủ thuyết quý tộc, cũng chẳng phải là nhà dân chủ, mà đơn thuần chỉ là kẻ
thất tình và bất hạnh. Những nguyên lí, lí thuyết và chính kiến này nọ
chẳng hề có chỗ để tồn tại trong tôi, còn nếu như tôi lên tiếng đấu tranh bảo
vệ cái nọ chống lại cái kia, chẳng qua đó chỉ là vì điên khùng, muốn trêu
