lão già đã nghẹn lời. Mọi người dò hỏi lão xem chuyện gì đã xảy ra và xảy
ra như thế nào, song chỉ vô ích. Lão chỉ cằn nhằn với người này, người kia
và không nói thêm lời nào.
Người ta bắt đầu tra khảo lão giống như đùa bỡn. Ngày hôm sau lão bị
lên cơn sốt đến mức phải gọi bác sĩ tới khám. May nhờ có bác sĩ mà sự việc
được làm rõ. Tuần trước cha tôi đã túm tóc bạt tai một gã trông nom việc
đồng áng, hôm sau gã ấy trốn. Gã chạy đến chỗ một tay chủ người Đức tên
là von Zoll, kẻ có thù hằn lớn với cha tôi, và ở lại làm thuê cho tay này.
Chợ phiên hôm ấy có tay Zoll, gã trông nom việc đồng áng của gia đình tôi
trước đây và bọn lâu la của tay Zoll đưa đàn bò đi bán. Tay Zoll thấy già
Mikolai trước, hắn tiến đến chỗ chiếc xe của già và bắt đầu mỉa mai nói xấu
cha tôi. Già Mikolai gọi hắn là kẻ tráo trở và khi tay Zoll đưa ra lời nhục
mạ mới đối với cha tôi, Mikolai đã quất hắn một roi da. Lúc đó cả gã trông
nom việc đồng áng nhà tôi cũ, lẫn bọn lâu la của tay Zoll đều nhất loạt
xông vào già và đánh lão đến máu me đầy mình.
Cha tôi khi nghe được câu chuyện, nghẹn ngào, nước mắt đầy tròng.
Ông không thể tha thứ cho mình việc đã la mắng già Mikolai, người cố tình
không tiết lộ điều gì về sự việc xảy ra. Khi lão khỏe lại, cha tôi đến để tỏ
lời ăn năn. Lúc đầu lão không định thú nhận và theo thói quen, chỉ lầm bầm
cằn nhằn trong miệng, song sau đó lão và cha tôi đã cùng ôm nhau và khóc
nức nở như những chú hải li. Vì chuyện đó cha tôi đã tuyên bố thách đấu
với tay Zoll và cho gã người Đức một trận nhớ đời.
Song giá mà không có ông bác sĩ thì sự xả thân của già Mikolai mãi
mãi vẫn chìm trong vòng bí mật. Mặc dù vậy, ông bác sĩ đó bị già Mikolai
thù ghét một thời gian khá lâu. Chuyện là thế này: tôi có một người cô trẻ,
đẹp tuyệt vời, em gái cha tôi, ở ngay gần nhà với gia đình tôi. Tôi rất yêu
quý cô, bởi cô vừa tốt bụng vừa đẹp người, và ít nhất tôi cũng không hề
ngạc nhiên khi thấy tất cả mọi người đều yêu quý cô, trong số đó có cả ông
bác sĩ. Đó là một người trẻ tuổi, có trí tuệ và được cả vùng này kính trọng.
Già Mikolai lúc đầu cũng quý mến bác sĩ, thường nói đó là chàng trai có
đầu óc và giỏi cưỡi ngựa. Song kể từ khi bác sĩ năng đến nhà chúng tôi vì
mục đích muốn gây thiện cảm với cô Marynia thì những tình cảm của già
