tường. Bên ngoài cửa sổ, trong sân, một ông già đang hát bài cầu kinh "Đức
Mẹ trên trời thánh thiện", và trên bến xe ngoài phố một ông già khác đang
kéo khúc nhạc buồn muôn thuở ấy bằng cây đàn violon cũ. Những cảm
hứng kì lạ đang dâng lên ngập đầy trái tim tôi. Tôi tin những lời của người
thầy ấy, song tôi cảm thấy anh còn chưa nói ra tất cả những gì có thể lấp
đầy cuộc sống. Tôi thấy còn thiếu một cái gì đó, một cảm giác buồn từ đâu
đó đã chiếm lĩnh hồn tôi ngoài ý muốn; và vì vậy do ảnh hưởng của những
ước mơ, rượu và sự hưng phấn tức thời, tôi đã thốt lên thì thầm:
— Còn phụ nữ nữa, thầy ơi! Một người phụ nữ đang yêu, đang dâng
hiến, chẳng lẽ cũng không đáng giá gì trong cuộc sống hay sao?
Selim lại bắt đầu hát:
Phụ nữ luôn thay lòng đổi dạ,
Ngu ngốc thay kẻ nào tin vào họ!
Thầy nhìn tôi bằng cái nhìn đặc biệt, cứ như đang nghĩ về một điều gì
khác hẳn, nhưng sau đó bừng tỉnh và nói:
— Ô hô! Cậu chàng đã để lộ phần tận cùng của cái tai giàu xúc cảm,
cậu biết không, Selim sẽ nhanh chóng trưởng thành vượt xa cậu đấy. Cậu sẽ
bị quỷ dữ bắt. Hãy cẩn thận giữ mình, cẩn thận giữ mình, tôi nói cho cậu
biết điều đó và mong rằng trong tương lai cậu không bị bóng hồng nào cản
trở và làm hỏng cuộc đời. Ôi phụ nữ! Phụ nữ! (Đến đây thầy nheo mắt theo
thói quen), tôi có biết chút ít về mặt hàng này. Tôi không thể phàn nàn, quỷ
thần ơi, không thể phàn nàn. Song tôi cũng biết một điều nữa là không nên
đưa cho quỷ dữ một ngón tay, bởi ngay sau đó nó sẽ gặm cả cánh tay mình.
Phụ nữ ư! Tình yêu ư! Toàn bộ nỗi bất hạnh của chúng ta tập trung ở chỗ từ
những điều ngu xuẩn, chúng ta biến nó thành những cái vĩ đại. Cậu muốn
chơi bời với nó ư, tôi cũng vậy, thì cứ việc chơi bời, song không nên đặt
cược đời mình vào đó. Các cậu hãy một lần tự trang bị cho mình trí khôn
và vì loại hàng hóa giả đó đừng có trả bằng những đồng tiền thật. Các cậu
nghĩ rằng tôi đang than phiền về phụ nữ phải không? Tôi chẳng thèm làm
như vậy bao giờ đâu. Vâng, đúng là tôi thích họ, song họ không thể biến
