trở ngại nào. Nhà báo ở Trung Quốc được mệnh danh là những vị vua
không ngai. Họ có quyền ra vào hầu hết mọi cơ quan trên đất nước này.
Người quản lý tiệm bánh không hiểu tại sao tôi lại đến, nhưng ông ta bị
ấn tượng bởi nhiệt tình của tôi đối với công việc: Ông ta bảo chưa từng gặp
nhà báo nào tới sớm đến thế để thu thập tư liệu. Trời còn chưa sáng hẳn,
dưới ánh đèn tù mù của gian xưởng, bảy tám người thợ nữ đang đập trứng
vào một chiếc thùng to. Họ đang ngáp và khò khè ầm ĩ kinh khủng. Tiếng
khạc nhổ liên tục khiến tôi khó chịu. Một người phụ nữ bị lòng đỏ trứng
trát khắp mặt, có lẽ vì quẹt nước mũi hơn là do một công thức làm đẹp khó
hiểu nào đó. Tôi quan sát hai người thợ nam đổ gia vị và phẩm màu vào
một lớp bột nhão mỏng được nhào từ hôm trước. Hỗn hợp đó được thêm
trứng rồi đổ vào các hộp thiếc trên một băng chuyền. Khi hộp thiếc ra khỏi
lò, khoảng hơn chục người thợ nữ đóng gói những chiếc bánh vào hộp.
Mép họ dính đầy vụn bánh.
Khi rời khỏi xưởng bánh, tôi nhớ lại những điều một đồng nghiệp từng
nói với tôi: Những thứ bẩn nhất trên thế giới này không phải là nhà vệ sinh
hay cống rãnh mà là nhà máy chế biến thực phẩm và bếp nhà hàng. Tôi
cũng kiên quyết không bao giờ ăn bánh xốp nữa, nhưng không thể hiểu nổi
những điều tôi nhìn thấy thì có liên quan gì tới vấn đề tìm hiểu người phụ
nữ Trung Quốc.
Tôi gọi cho anh bạn của mình, anh có vẻ thất vọng vì tôi chẳng hiểu ra
được gì.
“Cô đã thấy những chiếc bánh đẹp đẽ, mềm xốp đã được làm ra như thế
nào rồi đấy. Nếu cô chỉ nhìn chúng ở tiệm bánh, cô sẽ không bao giờ biết
được điều đó. Tuy nhiên, dù cô có thể mô tả được rằng xưởng đó được
quản lý tệ hại và vi phạm những quy tắc về an toàn thực phẩm đến thế nào
đi nữa, cô có nghĩ rằng điều đó sẽ khiến cho mọi người không còn muốn ăn
bánh xốp nữa không? Những người phụ nữ Trung Quốc cũng vậy. Dù cô
tiếp cận được tổ ấm và ký ức của họ chăng nữa, liệu cô có thể phán xét hay
thay đổi được những luật tắc đã hình thành nên cuộc sống của họ như thế
không? Hơn nữa, có bao nhiêu phụ nữ sẽ thực sự sẵn sàng từ bỏ lòng tự
