buột mồm thốt lên thích thú: “Đúng! Sao chúng ta không nghĩ ra từ trước
nhỉ?”
Câu nói nổi tiếng của Mao Chủ Tịch: Một tia lửa cũng có thể làm bùng
lên cả biển lửa, được khẳng định nhanh chóng. Chọn một người nhặt rác
làm trông trẻ trở thành chủ đề bàn luận sôi nổi của đám đồng nghiệp nữ ở
cơ quan tôi suốt mấy ngày. Vì các con của họ chênh tuổi nhau, họ nghĩ có
thể tìm được ai đó để có thể thuê luân phiên. Họ lập nên cả một kế hoạch
chi tiết giám sát và đánh giá bà ta, và đề ra cả các quy tắc nữa.
Ngay sau đó, tôi được đề nghị tham gia “buổi họp mặt của chị em” trong
một phòng họp nhỏ cạnh nhà vệ sinh nữ. Tôi vừa ngồi xuống và nhấp nhổm
hỏi liệu họ có gọi nhầm người không, thì họ đã tuyên bố nhất trí cử tôi là
người đại diện để chọn ra một người trông trẻ trong đám các bà nhặt rác
sống cạnh đài phát thanh. Với kiểu quân phiệt không cho phép tranh cãi, họ
tuôn ra một loạt các tiêu chuẩn đã khiến họ cử tôi làm đại diện. Đây là lần
đầu tiên các nữ đồng nghiệp tỏ ra tán thưởng tôi. Họ bảo rằng trông tôi
thành thật, có cách ứng xử dễ được cảm tình và hiểu lẽ sống, rằng tôi chín
chắn, và cẩn thận. Mặc dù ngờ họ có những động cơ đằng sau, tôi vẫn bị sự
tâng bốc ấy làm cho mềm lòng.
Vài ngày sau, tôi bắt đầu kiếm cớ đi ra chỗ dãy lều của những người phụ
nữ nhặt rác. Nhưng kết quả tôi quan sát được thật đáng thất vọng: nhìn
những người đàn bà mọc rễ quanh đó nhặt tìm những đồ phế thải có thể tận
dụng được, thật khó lòng hình dung họ như những người cẩn thận, hiểu lý
lẽ, nói gì đến chuyện mời họ về nhà. Họ chùi nước mũi bằng bất cứ thứ gì
trong tầm với, những ai có con thì quắp con dưới nách để hai bàn tay rảnh
rang nhặt rác. Chỉ với một mẩu giấy che chắn, họ tiểu tiện ngay bên vệ
đường.
Người đàn bà nhặt rác duy nhất đáng xem xét chính là chủ nhân của cái
lâu đài phế liệu kia. Trong những hoạt động thường nhật, bà ta dường như
cũng thể hiện sự ân cần, sạch sẽ và nhân hậu. Sau vài lần khởi đầu sai cách,
tôi thu hết can đảm chặn bà ta trên đường về căn lều.
“Chào bà! Tôi tên là Hân Nhiên, tôi làm việc trong đài phát thanh. Xin
lỗi, tôi có thể nói chuyện với bà được không?”