quyết nhanh thôi. Anh quay đầu, thấy một ngôi mộ có cây thánh giá chẳng
đề gì rồi nói: “Mộ này.”
Anh rút vài cái đinh nhỏ ra khỏi tấm ván vốn dùng để đóng barie, anh
tìm một hòn đá, đóng đinh nửa tấm thẻ căn cước của Édouard Péricourt lên
đó, xác định vị trí, lùi vài bước để xem kết quả tổng thể như một ông thợ
ảnh đi chụp ảnh cưới.
Rồi anh quay đi, lòng quặn thắt vì sợ hãi, vì cảm giác tội lỗi, bởi ngay cả
khi với một mục đích tốt đẹp, thì dối trá cũng không phải là bản chất của
anh. Anh nghĩ tới cô gái trẻ, nghĩ đến Édouard và nghĩ tới cả người lính vô
danh mà sự tình cờ đã chỉ định để sắm vai Édouard, và giờ đây, không ai
còn có thể tìm lại được một người lính cho đến lúc này vẫn chưa xác định
được danh tính và được coi là mất tích.
Càng rời xa nghĩa trang và tới gần Trung tâm giải ngũ, những rủi ro
trước mắt càng xuất hiện dồn dập trong tâm trí anh như những quân đô-mi-
nô, quân đầu tiên bị đổ sẽ xô ngã tất cả những quân còn lại. Mọi việc chắc
hẳn sẽ tốt đẹp thôi, anh nghĩ bụng, nếu người ta chỉ đến viếng mộ. Cô chị
cần ngôi mộ của em trai, mình cho cô ta một ngôi mộ, mộ của em trai hay
mộ của ai khác nào có quan trọng gì, quan trọng là tấm lòng. Nhưng bây
giờ mà đào mộ lên thì vụ việc sẽ phức tạp hơn nhiều. Khi tìm dưới đáy hố,
ai mà biết họ sẽ tìm ra cái gì. Chẳng có danh tính, mà chuyện ấy là thường
tình, một người lính chết là một người lính chết. Khi đào mộ anh ta lên thì
người ta thấy gì? Một đồ vật cá nhân ư? Một dấu hiệu riêng? Thậm chí, đơn
giản hơn, một thi thể quá cao hay quá thấp?
Chỉ có điều quyết định rồi, anh đã nói: “Mộ này” và vụ việc đã đâu vào
đấy. Xấu hay tốt. Từ khá lâu rồi, Albert không còn tin vào sự may mắn.
Anh về đến Trung tâm, mệt lử. Để lên tàu đi Paris, và không có chuyện
lỡ chuyến đi đó (nếu như có tàu…), anh phải về muộn nhất là hai mươi mốt
giờ. Ở đây không khí đã bắt đầu sôi sục, hàng trăm người đang cực kỳ phấn
khích, họ hò hét, ca hát, gào thét, vỗ vai nhau, họ đã chuẩn bị hành lý hàng
giờ trước đó. Sĩ quan thì lo lắng tự hỏi là họ sẽ làm gì nếu tàu không đến
như thông báo, giống một phần ba các trường hợp…