nhân, ông ngồi trên một chiếc ghế dựa trong sảnh, nơi người ta thường cất
quần áo của khách khi họ không ở lại lâu, và giơ tay vẫy Madeleine.
— Con cho xe đến đây, ta ra ngoài.
Có biết bao điều chất chứa trong ngần ấy từ… Madeleine sai bảo gia
nhân, chạy nhanh về phòng, thay quần áo rồi quay lại. Bên trong áo choàng
cô mặc một chiếc áo cánh bằng vải đen xếp nếp quanh eo và đội một chiếc
mũ hình chuông cũng màu đen. Khi thấy con gái xuất hiện, ông Péricourt
nghĩ, nó thương mình, ông muốn nói, nó hiểu mình.
— Đi thôi… - ông nói.
Ra đến vỉa hè, ông bảo tài xế là mình không cần anh ta. Chẳng mấy khi
ông tự lái xe, ông không thích thế, trừ phi ông muốn ở một mình.
Ông chỉ đến nghĩa địa một lần. Khi vợ ông chết.
Ngay cả khi Madeleine đi tìm hài cốt của em trai để đưa về hầm mộ của
dòng họ, ông Péricourt cũng không đi. Madeleine là người muốn đưa em
trai “về”. Ông chẳng cần. Con trai ông đã chết cho Tổ quốc, đã được chôn
cùng những người yêu nước, đó là quy luật tự nhiên. Nhưng Madeleine
muốn thế. Ông quả quyết giải thích rằng, “ở vị thế của ông”, để cho con gái
làm một việc bị cấm tuyệt đối là một hành động hoàn toàn vô lý, và khi ông
dùng nhiều trạng từ như vậy thì đó không phải là dấu hiệu tốt. Madeleine
không vì thế mà tỏ ra e sợ, cô trả lời rằng mặc kệ, cô sẽ tự mình lo lấy, nếu
có chuyện gì ông chỉ cần nói là ông không biết, cô sẽ xác nhận thêm, cô sẽ
chịu trách nhiệm tất cả. Hai ngày sau, cô nhận được trong một phong bì, số
tiền mà cô cần và một bức thư ngắn bí mật giới thiệu cô với tướng
Morieux.
Ban đêm, người ta phân phát ngân phiếu cho tất cả mọi người, những
người canh gác, nhân viên phường đòn, tài xế, một công nhân đã mở cửa
lăng, rồi hai người cho quan tài xuống và đóng cửa lại. Madeleine tưởng
niệm một lúc rồi có ai đó nắm chặt khuỷu tay cô, bởi vì giờ là ban đêm,
không phải lúc, giờ em trai cô đã nằm lại đây, cô có thể đến thăm lúc nào
tùy thích, nhưng ngay lúc này, tốt hơn hết là không gây chú ý.
