Đã một năm nay, anh ta không thể giữ được dự án đó. Bởi vì một người
lính vô danh ở Khải hoàn môn vào năm tới, ai cũng thấy như vậy thì rất tốt
nhưng mà chưa đủ; cư dân quận và các hội cựu chiến binh muốn có một đài
tưởng niệm riêng. Mọi người đều đòi hỏi, người ta đã biểu quyết tại Hội
đồng.
— Thậm chí người ta đã bổ nhiệm các vị trí!
Như thế để nói rằng Labourdin coi chuyện này nghiêm túc đến mức nào.
— Nhưng có những trở ngại, thưa chủ tịch, nhiều trở ngại lắm! Ông
không thể hình dung được đâu!
Anh ta mệt đứt cả hơi, có quá nhiều khó khăn. Trước hết là kỹ thuật.
Phải tổ chức quyên góp, mở một cuộc thi, nghĩa là phải mời hội đồng đánh
giá, tìm một vị trí, nhưng chẳng còn chỗ nào cả, đó là chưa kể người ta đã
định giá dự án.
— Những thứ ấy mắc lắm!
Người ta tranh luận liên miên và luôn có gì đó khiến dự án phải trì hoãn,
một số người muốn một công trình bề thế hơn công trình của quận bên,
người ta nói về bia tưởng niệm, về tranh tưởng niệm, mỗi người theo đuổi
bình luận của mình, lấy kinh nghiệm của mình ra để mà kết luận… Ngán
ngẩm trước những tranh luận và cãi cọ không hồi kết, Larbourdin đập tay
lên bàn sau đó đội mũ và đi xả hơi ở nhà thổ.
— Bởi vì vấn đề là tiền, chủ tịch thấy đấy… Ông cũng biết là chẳng còn
xu nào. Cho nên tất cả đều dựa vào tiền quyên góp của nhân dân. Nhưng sẽ
thu được bao nhiêu? Giả dụ ta chỉ huy động được nửa số tiền xây công
trình thì số tiền còn lại kiếm đâu ra? Như thế chúng ta sẽ bị vướng ngay!
Anh ta để trôi qua một giây đầy ý nghĩa để ông Péricourt lường được hậu
quả bi đát ấy.
— Ta không thể nói với họ, “Lấy tiền về đi, vụ này kết thúc rồi”, chủ tịch
hiểu chứ ạ? Mặt khác, nếu không gom đủ tiền rồi đi dựng lên một công
trình kỳ cục thì trước cử tri chẳng biết ăn nói ra sao, đó là điều tệ hơn cả,
chủ tịch hiểu chứ ạ?
Ông Péricourt hiểu cả.
