trong nhiều trường hợp, sự dung hòa các lợi ích đó còn phải tính đến những
tác động gián tiếp và xa xôi khác mà rất hiếm khi vượt qua được mối lợi ích
trước mắt của một phe phái nào đó muốn xóa bỏ quyền lợi của nhóm khác,
hay đi ngược lại lợi ích chung của cả cộng đồng.
Những phân tích của chúng ta dẫn đến kết luận rằng động cơ và nguyên
nhân của các phe phái là không thể xóa bỏ được nên giải pháp cho vấn đề
đó chỉ được tìm thấy trong việc kiểm soát những ảnh hưởng tai hại của nạn
bè phái.
Nếu một phe phái không phải là đa số, thì giải pháp đó chính là nguyên lý
cộng hòa, với việc cho phép đa số đánh bại ý đồ nham hiểm của thiểu số,
thông qua các cuộc bỏ phiếu thông thường. Phe thiểu số có thể cản trở
chính quyền, có thể làm náo động xã hội, nhưng không thể thực thi được
mưu đồ hay che giấu sự bạo động và nham hiểm của mình dưới vỏ bọc của
Hiến pháp. Nhưng khi phe phái đó lại chính là đa số, là hình mẫu của chính
quyền đại chúng, chính quyền của dân, thì phe phái này có cơ hội hy sinh
lợi ích của toàn xã hội, hay của các nhóm công dân khác, để mưu cầu lợi
ích cho riêng mình. Ðể giữ an toàn cho quyền lợi chung xã hội và của các
cá nhân chống lại mối nguy hiểm của phe đa số, đồng thời duy trì được tinh
thần và hình thức của chính quyền dân chủ, là một mục tiêu vĩ đại mà việc
nghiên cứu và thảo luận của chúng ta đang hướng tới. Hãy để tôi nói thêm
rằng mong ước cao cả nhất mà vì thế mô hình chính quyền này, nhằm thoát
khỏi những điều xấu xa, tủi nhục mà chúng ta đã chứng kiến lâu nay, được
đệ trình cho tất cả mọi dân chúng xem xét và chấp thuận.
Vậy làm thế nào để đạt được mục tiêu đó? Rõ ràng chỉ có thể có một trong
hai giải pháp. Hoặc là phải ngăn chặn đa số đạt được một tâm trạng và lợi
ích chung, hoặc đa số, nếu có chung một tâm trạng, cảm xúc và lợi ích
chung như vậy, phải dùng các điều kiện địa lý và số lượng để ngăn chặn họ
không có khả năng phối hợp và thi hành được ý định đàn áp của mình. Nếu
tâm trạng và cơ hội đó xảy ra, chúng ta đều biết rằng không thể tìm được
giải pháp đáng tin cậy nào nhờ động cơ đạo đức hay tôn giáo. Cũng không