mô của nhà nước cộng hòa, bao gồm một số lượng công dân rất đông đảo
trên một phạm vi lãnh thổ rất rộng lớn.
Hiệu quả của sự khác biệt, thứ nhất là, một mặt, tinh lọc và mở rộng những
quan điểm của công chúng, thông qua một cơ quan trung gian, do dân
chúng bầu chọn. Sự khôn ngoan của họ có lẽ là cần thiết và hữu ích nhất đối
với lợi ích thực sự của toàn thể đất nước. Lòng yêu nước và tình yêu công
lý của họ sẽ khó lòng bị hy sinh vì những quyền lợi riêng rẽ hoặc nhất thời.
Dưới sự điều hành đó, quyền lợi của cả cộng đồng có thể được những người
đại diện cho dân chúng phát biểu chính xác hơn là nếu để cho bản thân dân
chúng tự phát biểu, thông qua những cuộc họp của họ. Nhưng mặt khác,
hiệu quả của điều này có thể bị đảo ngược. Những đại biểu này sẽ có tư
tưởng phe phái, mang những thành kiến địa phương, hay nhờ những mưu
mô lén lút nham hiểm, hay nhờ sự nịnh bợ, mua chuộc, hoặc bởi những
mưu chước khác để giành phiếu bầu, nhưng sau đó phản bội lại lợi ích của
toàn thể dân chúng, những người đã bầu chọn mình. Điều chúng ta cần xem
xét là phạm vi của nhà nước cộng hòa rộng lớn hay nhỏ bé sẽ thuận lợi hơn
cho việc chọn ra những người bảo vệ chân chính nhất sự thịnh vượng của
toàn xã hội. Hiển nhiên là các nhà nước cộng hòa rộng lớn sẽ ưu việt hơn,
bởi hai lý do rất rõ ràng:
Lý do đầu tiên là trong một nước cộng hòa, dù là nhỏ bé, thì những người
đại diện cần phải khá đông đảo để đề phòng những âm mưu xấu xa của một
số ít đại biểu âm mưu thông đồng với nhau giành quyền điều hành. Còn
trong một nước cộng hòa, dù rộng lớn đến đâu, thì số lượng các đại biểu
cũng phải có giới hạn nhất định, để đề phòng sự lộn xộn của đám đông.
Nhưng trong cả hai dạng nhà nước, số lượng những người đại diện đều
không thể tỉ lệ với qui mô dân số của mình nên tỷ lệ dân chúng cho một
người đại diện trong các nước cộng hòa nhỏ sẽ lớn hơn. Nếu mật độ những
cá nhân có tư cách và năng lực tại cả hai nhà nước cộng hòa lớn và nhỏ là
như nhau thì trong nhà nước cộng hòa rộng lớn sẽ có sự lựa chọn rộng rãi
hơn là trong các nhà nước cộng hòa nhỏ bé.
