HIỀN TÀI LÀ NGUYÊN KHÍ QUỐC GIA TẬP 1 - Trang 140

- Phủ biên tạp lục, được viết trong thời gian Lê Quý Đôn làm Hiệp ữấn

Thuận Hóa. Nội dưng ghi chép về tình hình xã hội, địa lí, lịch sử, sản vật,
phong tục các tỉnh Quảng Bình tới Bình Thuận từ thế kỉ 18 trở về trước.
Cuốn này, kết họp với Gia Đinh thành thông chí của Trinh Hoài Đức cho ta
biết tỉ mỉ toàn bộ dư địa chí của vùng đất mới mở rộng của Tổ quốc vào thế
kỉ 18, thường được gọi là xứ Đàng Trong.

- Công trình biên soạn lớn nhất của Lê Quý Đôn là bộ Toàn Việt thi lục

gồm 6 quyển, tuyển chọn 897 bài thơ của 73 tác giả từ thời Lý (đầu thế kỉ
11) đến đời Lê Tương Dực (1509 - 1516).

Ngoài những trước tác mang tính ghi chép, khảo cứu, biên soạn, ông còn

để lại nhiều thơ, văn. Chuyến đi sứ Trung Quốc, ông đã ghi lại tường tận
mọi sự việc, văn từ, gọi là Bắc sử thông lục gồm 4 tập (hiện chỉ còn một tập
nhưng cũng cho phép khai thác được nhiều sử liệu giá trị), về văn xuôi, Lê
Quý Đôn có Quế Đường văn tập - 4 quyển và về thơ có Quế Đường thi tập
khoảng vài trăm bài, kèm những ý kiến về phép làm thơ (Quế Đường là tên
hiệu của ông).

Đánh giá về Lê Quý Đôn, Bùi Huy Bích đã viết: "Học vấn sâu rộng, văn

chương lỗi lạc, thông minh nhất đời, trước tác không biết mệt. Nước Nam ta
trong khoảng hai trăm năm nay mới có một người như thế".

Tác phẩm Lê Quý Đôn để lại là cả một bộ bách khoa thư khổng lồ, không

ai không ngạc nhiên và kính phục. Nhưng xin nhớ: đó chỉ là "nghề tay trái"
của con người ẩn chứa biết bao nhiêu tiềm năng này. Bởi "nghề chính" của
Lê Quý Đôn vẫn là một vị đại thần mang nhiều trọng trách (ông đã trải qua
rất nhiều chức vụ, có khi làm cả quan võ như Tán lý quân vụ, Hiệp trấn
tham tán quân cơ...) Vị quan ấy luôn tự nhủ mình: "Kẻ sĩ ra làm quan hành
chính, có phải chỉ ung dung ở chốn miếu đường bàn bạc văn nhã hay tỏ ra
đức vọng mà thôi đâu. Có khi phải tuần xét biên giới, mà phải chịu trách
nhiệm một phương thì cũng phải nghĩ đến làm sao để vỗ về binh nông, dấy
lợi trừ hại, tuyên bố những lời răn dạy, sửa đổi phong tục, mang hết khả
năng tâm lực mà làm điều chức phận nên làm" (Kiến văn tiểu lục).

Liên Kết Chia Sẽ

** Đây là liên kết chia sẻ bới cộng đồng người dùng, chúng tôi không chịu trách nhiệm gì về nội dung của các thông tin này. Nếu có liên kết nào không phù hợp xin hãy báo cho admin.