- Dẫn cái anh chàng Gurgu… tới đây, tên anh ta là gì nhỉ – hoàng đế
hỏi.
- Thưa hoàng thượng, tùy theo thôn làng nơi anh ta đi qua – lão hiền
triết thợ trồng rau trả lời – và tùy theo đạo quân Kitô giáo hay Ngoại-
đạo mà anh ta đeo theo: Gurdulù, Gudi-Ussuf, Ben-Va-Ussuf, Ben-
Stanbùl, Pestanzùl, Bertinzùl, Martinbon, Người-Lành, Người-Thú,
hoặc ngay cả Gã-Hoang-Dã-Trong-Thung-Lũng-Lớn hoặc Gian
Paciasso hay Pier Paciugo
. Có thể tại một trại sản xuất bơ sữa hẻo
lánh thì người ta đặt cho anh ta một cái tên khác hẳn; để ý thì tôi còn
thấy, ở vùng nào cũng vậy, tên của anh ta còn thay đổi theo mùa. Có
thể bảo rằng những cái tên chuyển trôi trên người anh ta mà không
bao giờ đọng lại. Với anh ta à, gọi thế nào cũng không sao. Các ngài
gọi anh ta, anh ta tưởng các ngài gọi một con dê; các ngài kêu lên
“pho mát đâu” hoặc “kìa thác nước”, thì anh ta đáp lại: “có tôi đây”.
Hai chàng hiệp sĩ – Sansonetto và Dudone – tiến ra đằng trước, kéo lê
theo Gurdulù như một cái bị. Họ vực anh ta dậy và đẩy anh ta tới
trước mặt Charlemagne.
- Đồ súc sinh, giở đầu ra! Mi không biết là mình đang đứng trước
hoàng đế hay sao.
Khuôn mặt Gurdulù lộ ra sáng rỡ; đó là một khuôn mặt chữ điền,
nóng bừng, trộn lẫn nét người Frank và người Hồi, làn da nâu ô liu
điểm những vết cháy nắng đỏ hỏn. Cặp mắt xanh long lanh nổi gân
máu trên cái mũi sư tử và cái miệng với cặp môi căng phồng; lông tóc
xoắn tít vàng hoe, bộ râu bờm xờm và lốm đốm vết trụi vướng lẫn búi
vỏ hạt dẻ và tép lúa mạch.
Anh ta phục người xuống, kính cẩn, nói liền tù tì. Các nhà quý tộc,
cho tới lúc này chỉ nghe anh ta phát ra những vần điệu muông thú, lấy
làm kinh ngạc. Anh ta nói hối hả, nuốt từ và rối bung; nhiều lúc như
liên tục chuyển từ phương ngữ này sang phương ngữ khác, ngay cả
giữa các ngôn ngữ khác nhau thuộc xứ Kitô giáo hay xứ Hồi giáo.
