và làm giàu trong cuộc vật lộn về quyền lợi đó. Mẫu quyển sổ được tán
thành: bên trên cuống phiếu và phiếu xé rời có ghi tên gian hàng, số hiệu
người bán hàng; rồi cả ở hai bên y như nhau đều có những cột để ghi số
thước, tên hàng, giá tiền; và người bán chỉ việc ký vào phiếu trước khi trao
cho thủ quỹ. Như thế, việc kiểm soát thật dễ dàng, chỉ việc đối chiếu những
phiếu mà quỹ chuyển cho phòng khấu trừ với những cuống phiếu nằm
trong tay những viên thư ký. Như vậy, mỗi tuần bọn này sẽ lĩnh khoản phần
trăm và hoa hồng, không thể nhầm lẫn được.
- Chúng ta sẽ bớt bị ăn cắp - Bourdoncle hể hả nhận xét - Ý kiến của anh
tuyệt vời.
- Thế mà tối qua tôi đã nghĩ đến chuyện khác -Mouret giải thích - Thật
đấy, anh bạn ạ, tối qua ở bữa ăn tối ấy... Tôi muốn cho nhân viên phòng
khấu trừ được hưởng một khoản tiền thưởng nhỏ mỗi khi họ phát hiện một
sai lầm trên phiếu bán hàng trong lúc đối chiếu... Anh hiểu không, từ đó
chúng ta tin chắc rằng họ sẽ không bỏ sót một sai lầm nào, vì họ còn bịa ra
nữa kia.
Anh ngả ra cười, trong khi tay kia nhìn anh với vẻ thán phục. Kiểu thực
hành thuyết đấu tranh để tồn tại mới mẻ đó làm anh hào hứng, anh có thiên
tài về cơ chế hành chính, anh mơ ước tổ chúc cửa hàng cách nào để khai
thác những thèm muốn của người khác, vì sự thỏa mãn và trọn vẹn những
thèm muốn của chính mình, khi người ta muốn cho mọi người dốc hết nỗ
lực, anh thường nói, và thậm chí bòn rút ở họ một chút lòng lương thiện,
trước hết phải đặt họ vào cái thế vật lộn với những nhu cầu.
- Thôi, ta xuống đi. - Mouret lại nói. Phải quan tâm đến cuộc đem bán
sắp tới... Từ hôm qua lụa đã về rồi, phải không? Mà Bouthemont thì phải
có mặt lúc nhận hàng.
Bourdoncle đi theo anh. Phòng tiếp nhân đặt ở dưới hầm bên phố Neuve
Saint Augustin. Ở đó, sát bờ hè, một lồng kính mở ra để cho xe vận tải trút
