Udaipur, thuộc khu vực nông thôn Ấn Độ, khoảng 2/3 người nghèo ở trong
tình trạng vay nợ. Trong số đó, 23% vay mượn từ người thân, 18% từ người
cho vay nặng lãi, 37% từ tiểu thương bán quán và chỉ 6,4% từ nguồn chính
thức. Tỉ lệ vay từ ngân hàng chưa cao không phải vì người dân không thể
tiếp cận hệ thống ngân hàng. Hiện tượng tương tự cũng xảy ra ở khu vực
thành thị Hyderabad. Ở đây các hộ gia đình sống dưới mức 2 đô la Mỹ/ngày
chủ yếu mượn tiền từ người cho vay nặng lãi (52%), bạn bè hay hàng xóm
(24%) và người thân trong gia đình (13%). Chỉ 5% vay vốn từ ngân hàng
thương mại. Ở tất cả 18 quốc gia trong bộ dữ liệu khảo sát của chúng tôi,
chưa tới 7% người nghèo nông thôn và chưa tới 10% người nghèo thành thị
vay ngân hàng.
Tín dụng từ các nguồn phi chính thức thường đắt đỏ hơn. Theo kết quả khảo
sát ở Udaipur, những người sống dưới 99 xu/ngày trung bình phải trả lãi suất
3,84%/tháng (tương đương với 57%/năm) cho khoản tín dụng từ những
nguồn phi chính thức. Ngay cả nợ thẻ tín dụng ở Mỹ, nổi tiếng đắt đỏ, cũng
chẳng là gì khi so sánh với tỉ lệ lãi suất nói trên. Thẻ tín dụng tiêu chuẩn của
Ngân hàng Mỹ có lãi suất khoảng 20%/năm. Những người chi tiêu từ 99 xu
đến 2 đô la Mỹ mỗi ngày tính trên bình quân đầu người trả ít hơn một chút:
3,13%/tháng. Có hai lý do dẫn đến sự khác nhau về lãi suất cho vay. Thứ
nhất, những người sống trong hoàn cảnh không quá khốn khó thường ít phụ
thuộc vào các nguồn tín dụng phi chính thức mà chủ yếu dựa vào các nguồn
chính thức, trong khi đối với những người bần cùng thì ngược lại. Và tín
dụng từ nguồn chính thức bao giờ cũng rẻ hơn. Thứ hai, lãi suất cho vay của
những nguồn phi chính thức thường cao hơn với người nghèo, và thấp hơn
với những người không quá khó khăn. Người đi vay cứ có thêm một héc ta
đất thì khoản vay không chính thức dành cho người đó giảm 0,4%.
Lãi suất cũng thay đổi tùy theo lĩnh vực và quốc gia, nhưng ngưỡng thấp
nhất luôn giống nhau: Lãi suất hàng năm thông thường vào khoảng 40% -
200% (hay cao hơn) và lãi suất tính cho người nghèo cao hơn cho người
giàu. Có rất nhiều người đang đi vay với lãi suất này, con số thật choáng
váng. Hàng triệu người sẵn sàng đi vay ở mức lãi suất mà người Mỹ bình
