4 ĐỨNG NHẤT LỚP
M
ùa hè năm 2009, tại làng Naganadgi thuộc bang Karnataka, Ấn Độ,
chúng tôi gặp Shantarama, một góa phụ 40 tuổi và là mẹ của 6 đứa con.
Chồng bà qua đời đột ngột cách đây bốn năm vì bệnh viêm ruột thừa. Ông
không có bảo hiểm hay bất kỳ khoản lương hưu nào để lại cho gia đình. Ba
đứa con đầu được đi học ít nhất đến lớp 8, nhưng hai đứa kế - một bé trai 10
tuổi và một bé gái 14 tuổi - phải bỏ học giữa chừng. Bé gái làm việc đồng
áng cho nhà hàng xóm. Chúng tôi tưởng chính cái chết của người cha đã
buộc gia đình phải cho con cái nghỉ học và đẩy những đứa lớn ra ngoài đời
bươn chải kiếm sống.
Shantarama đã đập tan mọi suy đoán của chúng tôi. Sau khi chồng chết, bà
cho thuê ruộng vườn của gia đình và bắt đầu lao động. Bà kiếm đủ tiền để
đảm bảo những nhu cầu cơ bản. Đứa con gái nhỏ của bà đúng là phải phụ
làm đồng, nhưng đó là vì bà không muốn con mình nhàn cư vi bất thiện sau
khi bỏ học giữa chừng. Khi chúng tôi gặp gia đình bà, hai trong ba đứa con
đầu vẫn tiếp tục đến trường (cô cả lúc đó 22 tuổi và đã lập gia đình, đang
mang thai đứa con đầu lòng). Chúng tôi được biết con trai cả của bà hiện
đang học để trở thành giáo viên tại một trường cao đẳng ở Yatgir, thị trấn
gần làng nhất. Hai đứa con giữa nghỉ học vì chúng cương quyết không chịu
đến trường. Có rất nhiều trường gần làng, gồm một trường công và một số
trường tư. Hai đứa trẻ này được đăng ký theo học trường công, nhưng đều
trốn học hết lần này đến lần khác cho đến khi người mẹ từ bỏ hy vọng có thể
động viên con đến trường. Khi chúng tôi phỏng vấn người mẹ, đứa con trai
10 tuổi ngồi gần đó lầm bầm rằng đi học thật là chán.
Trường học luôn sẵn có. Hầu hết các nước đều miễn học phí, ít ra là bậc tiểu
học và đa phần trẻ em được đăng ký đi học. Tuy nhiên trong nhiều khảo sát
