lần trong suốt nửa thế kỉ cùng chung sống, ông thì thầm, với tất cả sự dịu
dàng và sự tận tụy quen thuộc của những ngày đã qua rất lâu rồi: “Anh yêu
em – em thật đẹp, và anh yêu em.” Ngay sau khi những lời đó thốt ra, ông
lại chuội về phía bên kia, phía của sự quên lãng.
Cuối cùng, tất cả liên hệ và kiểm soát đều mất sạch. Phil trở nên hoàn
toàn mất kiềm chế và gần như không hề ý thức gì về việc đó. Mặc dù tỉnh
táo hoàn toàn, ông không hề nhận thấy việc gì đang xảy ra. Quần áo của ông
thấm đẫm nước tiểu và thi thoảng còn bị bôi cả phân vào, người ta phải cởi
hết quần áo ông ra để vệ sinh cho sạch những thứ bẩn thỉu làm ô uế phần
người nhỏ bé còn lại trong ông. Janet nói: “Đây chính là người đàn ông từng
luôn tự hào về diện mạo của mình, và rất tự trọng. Thậm chí anh có thể nói
rằng ông ấy là một người cả thẹn. Nhìn Phil trần truồng đứng đó trong khi
những người trợ giúp tắm cho ông, mà ông lại không biết gì về việc đang
diễn ra…” Rồi, đôi mắt loáng ướt của bà rưng rưng, bà nói: “Thật là một căn
bệnh khiến cho người ta nhục nhã! Nếu có bất cứ cách nào khiến ông ấy có
thể biết được điều gì đang xảy ra với mình, ông ấy sẽ không muốn sống nữa.
Ông ấy quá kiêu ngạo để chịu dựng điều đó, và tôi mừng là ông ấy không
bao giờ biết. Thật quá sức chịu đựng đối với bất cứ ai.”
Thế nhưng, chính bà phải chịu đựng điều đó và không bao giờ đặt câu hỏi
về việc ấy. Bà gặp con cái thường xuyên, bà ngồi với những người vợ và
chồng của các bệnh nhân khác có chung nỗi đau khổ với bà. “Chúng tôi ngồi
và khóc cùng nhau. Khi tôi mạnh mẽ hơn chút ít, tôi cố gắng giúp họ. Bạn
dần rơi vào trạng thái cố tình làm ngơ một số vấn đề – đó chính là điều tôi tự
dạy mình.” Bà biết được rằng Alzheimer, dù thường là căn bệnh của tuổi
già, nhưng cũng có thể xảy ra với một số người trẻ hơn. Có một người đàn
ông mới ở độ tuổi bốn mươi mà đã ở trại dưỡng lão. Chỉ có đôi mắt anh ta là
còn cử động.
Về cuối, Phil bắt đầu giảm cân nhanh chóng. Trong suốt năm cuối cùng
của cuộc đời mình, ông dường như chỉ còn da bọc xương; Janet phải mua
giày mới cho ông vì khi ông trở nên khô kiệt và nhỏ bé hẳn đi, chân ông rút
đi tới hai cỡ, và trông già hơn rất nhiều. Người đàn ông khỏe mạnh tráng
