nhân bị suy tim sung huyết không chữa được ở giai đoạn cuối phải trải qua
những giờ cuối cùng – hoặc những ngày cuối cùng – của cuộc đời thật dưới
sự hành hạ của chứng phù nề, trong khi các bác sĩ chỉ có thể đứng nhìn bất
lực và dùng morphine để giảm đau. Thật không phải là một cái kết dễ chịu.”
Không chỉ có chính trái tim mà cả sự tổn hại lâu dài do các mô phù nề, thiếu
máu gây ra cũng dẫn đến vô vàn những cách chết khác nữa. Cuối cùng,
chính các cơ quan bị quá sức cũng ngừng hoạt động. Khi thận hay gan hỏng
thì sự sống cũng mau chóng kết thúc. Suy thận, hay hội chứng tăng u-rê
huyết, là hồi kết cho một số bệnh nhân tim mạch, và đôi khi, suy chức năng
gan, với dấu hiệu thường thấy là xuất hiện bệnh vàng da, cũng vậy.
Trái tim không chỉ tự lừa bản thân đi vào chỗ hoạt động quá tích cực, mà
nó còn lừa gạt cả những cơ quan khác có thể giúp nó thoát khỏi rắc rối của
mình. Thận có thể lọc vừa đủ muối và nước thừa ra khỏi máu để giảm gánh
nặng cho tim, nhưng tình trạng suy yếu do sung huyết chỉ khiến nó làm điều
ngược lại. Bởi vì thận cảm nhận đúng rằng nó nhận được máu ít hơn bình
thường, nó bù đắp bằng cách sản sinh ra các hoóc-môn gây ra hiện tượng
hấp thụ lại muối và nước mà nó đã lọc, vì vậy chúng quay trở lại tuần hoàn
máu. Kết quả là tổng lượng dịch trong cơ thể tăng thêm thay vì giảm đi, bởi
vậy tăng thêm các rắc rối cho tim vẫn đang làm việc quá sức. Các cơ quan
giống hệt nó đang cố gắng trở thành bạn bè thì vô tình đã trở thành kẻ thù
của nó.
Hai lá phổi nặng nề và sũng nước cùng tuần hoàn máu ì trệ là môi trường
sinh sôi lý tưởng cho vi khuẩn và viêm nhiễm, đó là lý do tại sao nhiều bệnh
nhân bệnh tim tử vong vì viêm phổi. Thế nhưng, những lá phổi nặng nề và
sũng nước không cần đến sự giúp đỡ của các vi khuẩn để giết mình. Sự xấu
đi đột ngột của tình trạng úng nước, được gọi là phù phổi cấp tính, là sự kiện
cuối cùng thường hay xảy ra đối với những bệnh nhân mang bệnh tim lâu
năm. Cho dù vì lý do gì, tổn thương mới của tim hay sự quá tải nhất thời do
chơi thể thao hoặc cảm xúc không mong đợi, hay có lẽ chỉ là thêm quá nhiều
muối vào chiếc sandwich (tôi biết một người tử vong vì thứ mà vài người có
thể gọi là “suy tim cấp tính vì tẩm nhiều gia vị”), lượng dịch quá dư thừa
cũng bị giữ lại và tràn ngập buồng phổi. Thiếu không khí cấp tính xảy ra bất