đem hai con trai theo cùng, để vợ ở nhà với bốn cô con gái nhỏ trong một
làng xinh xắn ở Belarus suốt bảy năm ròng. Ít năm sau khi gia đình được
đoàn tụ trong một căn hộ đông đúc (vì sống cùng với những người họ hàng
khác) trên đường Rivington phía hạ tây New York, ông tôi và cả hai người
con trai nối tiếp nhau qua đời không rõ vì lao phổi hay bệnh cúm.
Lúc đó, ba trong số bốn người con gái của bà đang làm việc tại các xí
nghiệp bóc lột công nhân tàn tệ thuộc ngành may mặc, vì vậy cũng có chút ít
tiền bạc. Tận dụng số tiền trợ cấp do một tổ chức từ thiện Do Thái hỗ trợ,
Bubbeh đã co kéo đủ tiền để đặt cọc mua một trang trại rộng hai trăm mẫu
Anh gần Colchester, Connecticut, và gia nhập vào một nhóm nông dân lớn,
những người cũng làm tương tự. Giống như những người khác, bà làm việc
trên đồng với sự giúp đỡ của những người làm công, hết người này đến
người khác, thường là những người Ba Lan nhập cư không nói được nhiều
tiếng Anh giống như bà tôi. Thật khó mà biết làm cách nào người phụ nữ
cao mét rưỡi có ý chí thép ấy sống sót được qua giai đoạn đó vì trang trại
không được năng suất lắm. Thu nhập thực sự của nó, cũng chỉ vừa đủ cho
chi phí hằng ngày, đến từ những khoản đóng góp nhỏ của gia đình và bạn bè
từ cố quốc trú lại đó một thời gian ngắn để lánh khỏi mối đe dọa của dịch
lao phổi, đang ở gần vùng Quận Mười, hạ Manhattan.
Là nơi nương tựa và nguồn can đảm giúp chống lại sự huyên náo ồn ào
khó hiểu của nước Mĩ, Bubbeh đóng một vai trò mà tôi chỉ có thể miêu tả
bằng tiếng Yiddish là mater et magistra (hiển mẫu và tôn sư) cho một nhóm
mở rộng những người nhập cư trẻ tuổi đang đấu tranh sinh tồn. Mặc dù bà
không thể nói một câu đầy đủ bằng tiếng Anh, nhưng không biết bằng cách
nào bà hiểu được các quy định và nhịp điệu của cuộc sống Mĩ. Nếu ở quê
hương cũ có “những giáo sĩ phi thường”, thì cái thị tộc đang dần mở rộng
này đã tìm được vị “thánh nữ” trên quê hương mới này, và tôn vinh bà là
tante, hay “bà bác”. Trong vai trò Tante Peshe, chỉ được dịch đại khái là Bà
bác Pauline, sự mạnh mẽ của bà bao trùm lên cả một tập thể rộng lớn và
nghèo túng những cháu trai cháu gái tự nhận, vài người trong số đó chỉ trẻ
hơn bà có chút ít.
