biến những chiến xa thành những lô cốt. Tôi quả quyết với ông rằng chỉ có
cách đó mới cứu được quân đội; Tôi hứa là đến mùa xuân chúng tôi sẽ
chiếm được Mạc tư khoa.
Hitler không chịu tin vào cảnh tượng mà tôi mô tả cho ông. Ông trách
tôi cũng tầm thường như những tướng khác : quá lo cho lính và quân dụng
của tôi. Vả lại, ông đã quá chống đối Bộ tư lệnh và để nổ tung những tình
cảm ghét giận Brauchitsch. Nhưng, ông nói, ông muốn lấy Mạc tư khoa và
ông sẽ có Mạc tư khoa.
Ông đọc cho tôi chép những lệnh tấn công mới để tôi đem trở lại chiến
trường.
Trời lạnh đã làm quân đội mất tổ chức đến nỗi các lệnh của Fuhrer
không
thể nào thi hành được. Quân Nga phản công hết sức mình, vì chính họ
cũng cực khổ thái quá, nhưng họ cũng làm được cho các đơn vị đã tiến xa
của chúng tôi lâm nguy bằng cách bọc hậu và bao vây những đơn vị này.
Các sự liên lạc của chúng tôi bị đứt đoạn và các máy truyền tin, bị tuyết và
lạnh, không hoạt động được. Tổn thất của chúng tôi vô cùng to lớn, bởi vì
một vết thương nhẹ có nghĩa là chết. Trận chiến khắp nơi tự động đình chỉ,
không cần lệnh, mặc dù các cấp chỉ huy cố gắng mấy chăng nữa.
Brauchitsch bị cách chức hai ngày trước lễ Giáng sinh. Người kế vị
ông, Thống chế von Kluege, báo cáo với OKW ngày 25 tháng 12 rằng tôi đã
không chịu thi hành lệnh của Fuhrer, và lập tức tôi bị thay thế khỏi chức vụ
chỉ huy đại đoàn của tôi. Năm hôm sau, Schmundt trở lại Orel và có bằng
chứng là tôi đã làm tất cả những gì phải làm để thi hành nhiệm vụ của tôi.
Ông báo cáo điều đó cho Fuhrer. Nhưng đã muộn. Tôi đã về nhà tôi.
Lệnh rút quân mà tôi đã yêu cầu với Fuhrer ngày 20 tháng 12 nhưng
không được, nay được chấp thuận ban hành vào đầu tháng Giêng. Quân đội
Đức lui khoảng 100 cây số, nhưng những tổn thất của quân đội không bao
giờ lấy lại được".
