trong các đơn vị huấn luyện đặc biệt với thanh niên thuộc đủ loại quốc
tịch... Năm 1943, người ta yêu cầu một số tình nguyện cho công tác phá
hoại trên lực địa. Đó là các cuộc mạo hiểm và một tương lai vô định, nhưng
có rất nhiều ứng viên: Ba Lan, Nga, Bỉ, Pháp và cả Đức nữa, tất nhiên là
chống Quốc Xã. Chúng tôi được thả dù xuống xứ mình. Cuộc khởi hành
được tổ chức trong đêm nhưng những giờ trước đó chắc chắn là những giờ
phút đẹp nhất trong đời. Thời gian tượng trưng cho niềm khích lệ tột độ,
trong đó người ta cảm thấy tình anh em thật sự. Chúng tôi chỉ biết nhau qua
họ của mỗi người, có những Peter, Hans, Stanislas, Georges. Không cần nói
lúc lên tàu bay, ai ai cũng ứa nước mắt. Chúng tôi hẹn gặp nhau trong tất cả
các quán rượu ở Âu châu sau chiến tranh, nhưng đó chỉ là để đè nén mối
xúc cảm và ai cũng biết là không bao giờ còn gặp lại nhau nữa... Đó là các
nhân viên được thả dù và tính theo tỷ lệ, thì số lượng mất mát lên cao nhất,
và trước sau gì mọi người cũng sẽ bị bắt. Số phận của tôi còn khá, đa số
đồng bạn đã bị xử tử hình.
Lửa thiêng vẫn còn nơi anh, không lay chuyển được, và anh nóng lòng ra
khỏi trại không phải để được ăn uống ngấu nghiến hay nghỉ ngơi, nhưng để
chiến đấu, lần nầy chống Nhật Bổn.Tôi không muốn tranh luận với anh và
nhất là khi anh có thái độ thành khẩn như thế, tuy nhiên Paco, đôi khi đến
họp mặt với chúng tôi, bày tỏ quan điểm trái ngược, mặc dù vậy Marcel
cũng không có vẻ gì bị lung lạc. Suy cho cùng cuộc nói chuyện của chúng
tôi cũng chỉ là một phương cách đưa tinh thần và các mối ưu tư ra khỏi lãnh
vực các điều kiện sống vật chất hiện tại càng ngày càng nhọc nhằn.
Trong thực tế, khối chúng tôi ở, mỗi đêm, lại bày ra cảnh sống cơ cực. Vì
thiếu chỗ, chúng tôi chồng chất lên nhau như cá hộp, hiểu theo nghĩa đen,
và thật là một bài toàn vỡ óc khi muốn kiếm một góc để nằm. Trong số 700
người chúng tôi. 200 phải nằm đất giữa hai dãy giường chồng lên nhau, và
vấn đề là đứng lọt vào trong số 200 người đó. Khi giờ ngủ được loan báo,
một nhân viên cầm gậy lùa ba người vào một giường và khi tất cả giường
ngủ đều đầy, lúc đó số người còn lại phải nằm đất. Không phải vì ích kỹ mà
Marcel với tôi lợi dụng vị thế công trường đã chiếm một giường, nhưng nếu
