chừng mười thước. Đằng sau và chung quanh chúng tôi một rừng thông khá
dầy trải dài. Bên kia đường là cánh đồng ngút ngàn bất tận. Chúng tôi có ý
tiến gần mép rừng để có thể quan sát sự lưu thông trên con đường. Có dấu
hiệu cho thấy một ngày có ánh nắng mặt trời và không khí êm dịu. Chắc
chúng tôi phải ở xa làng mạc lắm vì không ai nghe được dù là một tiếng gà
gáy, yên tĩnh hoàn toàn lúc đó đã sáu giờ sáng và chúng tôi không cảm thấy
được thoải mái lắm, nhất là về mặt tính thần, vì về mặt thể chất, chúng tôi
đã quá mệt mỏi rồi. Mặc dù khí trời lồng lộng, chúng tôi vẫn cảm thấy
nghẹt thở vì bụi bặm bám vào người từ chân lên đầu. Dường như các loạt
súng máy đêm qua, những phát súng đại bác và những đám cháy trong đêm
chỉ là các ảo ảnh và là hậu quả của trí tưởng tượng bị kích thích quá độ. Rất
có thể là chúng tôi còn ở cách; xa mặt trận đến mức độ các cuộc ước tính bi
quan nhất cũng không liệu đến, dưới góc cạnh đó, hoàn cảnh của chúng tôi
thật tuyệt vọng. Chúng tôi đang kiệt sức và gần như mất hết năng lực như
thế, đột nhiên hàng loạt liên thanh giống như đêm hôm qua nhưng lần nầy
gần hơn, đã làm chúng tôi giật nảy mình. Đây không phải là hậu quả của ảo
giác nữa. Tiếng động ấy làm chân tôi như bị kiến cắn, một sự ham muốn bất
thần, được đi, được chạy đến xem chuyện gì đã xảy ra. André nằm dán
xuống đất, Guy bắt chước theo, Robert bị trầy một chân, chỉ có Marcel
tuyên bố sẵn sàng theo tôi. Tiếng súng nổ dòn vẫn còn tiếp tục, lại còn gia
tăng cường độ thêm nữa, và nhiều tiếng súng nổ rất gần đến nỗi sau mỗi
loạt, chúng tôi tự động khom mình xuống.
Sau khi đi được vài trăm thước, luôn luôn theo bìa rừng, Marcel không
ngừng quan sát con đường, đột ngột đứng lại và ra dấu tôi làm theo anh.
Anh ta cúi thấp người xuống và tôi bắt chước anh. Một người từ con đường
đi về phía chúng tôi. Còn chừng một trăm thước nữa là ông ta sẽ đi ngang
qua chúng tôi. Mỗi người nấp sau một thân cây, chúng tôi có thể quan sát
ông ta mà không bị trông thấy. Ông ta đội một chiếc nón kết của quân đội
Ba Lan và trên áo khoác ngoài, phía ngực trái, một chữ P trên nền tam giác
vùng, dấu hiệu của các nhân viên dân sự Ba Lan làm việc tại Đức. Sau khi
chậm bước, ông ta dừng lại đúng ngay trước mặt chúng tôi. Ông ta có trông
thấy chúng tôi không? Không thể nào trông thấy được. Hình như ông ta
