quanh khối trông giống như một khu chợ chồm hổm. Buổi tối khi sắp đặt tại
đâu vào đó, là có cuộc thanh tra sạch sẽ. Đứng nối đuôi nhau mỗi người
phải trình diện thân thể mình cho một kiểm soát viên chuyên về chấy rận, từ
bệnh xá gởi đến, ông nầy nhờ một đèn rọi xách tay kiểm soát tất cả phần
thân thể có tóc lông. Bịnh đậu lào! (một bệnh địch do chấy rận gây ra).
Người Đức sợ bệnh nầy cũng như sợ bị oanh tạc, vào thời kỳ đó, họ đề
phòng ngay cả trong các trại giam.
Không làm gì cả trong ngày, và không bị khổ sở vì đói, người ta để cho
tâm trí rẽ qua các câu chuyện không bao giờ dứt, trong đó chuyện trà nước
lẫn lộn với chuyện nhậu nhẹt. Mọi khu vực trong xã hội đều có người đại
diện và có một vài nhân vật danh tiếng.
Michelin, vua cao su, như người Đức vẫn gọi, thường thường rất sang
trọng bỏ rơi phần ăn vì ông ta nhận vô số là bưu kiện. Tù nhân Nga từ khắp
nơi bu đến để có thể chiêm ngưỡng dung nhan một nhà đại tư bản thực sự
bằng xương bằng thịt.
- Đúng là một tên keo kiệt, - một hôm Boncher nói với tôi, - hắn ta muốn
bán cho tôi một gói thuốc với giá mười Đức kim, trong khi hắn ta có cả
kho.
Mặc dầu có một địa vị tốt đẹp trong đời sống dân sự (ông ta có một trong
những văn phòng lớn nhất ở Ba-lê), ông luật sư của chúng tôi không hề
nhận được đồ ăn lẫn tiền bạc, chúng tôi có quyền nhận ba mươi Đức kim
mỗi tháng, và ông ta khổ sở nhất là do thiếu thuốc hút. Nhờ sự táo bạo, ông
ta len lỏi để được liệt vào loại bất lực nhờ vào một bịnh đau tim không kiểm
xét được. Khi cao hứng ông ta kể lại các vụ án danh tiếng: vụ Violette
Norzière, vụ hỏa hoạn trên chiếc “Georges- Philipar” tuy nhiên nhược điểm
của ông ta, đó là sự hợp pháp của chánh quyền Pétain. Chắc chắn ông luật
sư chống lại hành động của Pétain nhưng riêng đối với sự phê chuẩn của
quốc hội Vichy, nó trở thành hợp pháp và để bênh vực, ông ta không bao
giờ đi ra ngoài các công thức pháp lý! Những người nói chuyện với ông,
thường bị ngụp lặn trong mớ danh từ chuyên môn khó tiêu, không bao giờ
nhận bị ông đánh bại. “Luật lệ của anh là một con điếm, và ai cũng có thể
