Kế hoạch Navarre dự kiến sẽ phát huy tác dụng vào mùa Xuân và mùa
Hè năm 1954. Trong thời gian này, quân Pháp sẽ thực hiện chính sách
phòng ngự, đồng thời củng cố các vị trí ở đồng bằng sông Hồng và các khu
vực trọng yếu khác ở Việt Nam. Một trong những khu vực trọng yếu này là
ở vùng Tây Bắc xa xăm, khu vực bị các đơn vị Việt Minh chiếm giữ từ mùa
Thu năm 1952 làm bàn đạp tấn công Lào. Tháng 11-1953 theo lệnh của
Paris phải bảo vệ thủ đô Luang Prabang của Lào khỏi sự đe doạ của địch,
Navarre quyết định chiếm giữ cứ điểm Điện Biên, một huyện lỵ nhỏ trong
thung lũng núi xa xăm gần biên giới với Lào, coi đó là cách làm gián đoạn
liên kết giữa Trung và Bắc Lào của Việt Minh. Huyện lỵ này trước đây đã
bị Việt Minh chiếm giữ trong chiến dịch Tây Bắc. Giờ đây, quân Pháp nhảy
dù xuống chiếm lại.
Trong khi tướng Navarre cố thực hiện giai đoạn đầu chiến lược của
mình, các nhà chiến lược Việt Minh cũng vạch ra kế hoạch tác chiến cho
chiến dịch năm 1953. Tại một cuộc họp Trung ương đầu năm, các nhà
hoạch định chính sách của Đảng đã quyết định tránh đối đầu công khai với
lực lượng thù địch trong tương lai gần đồng thời tìm điểm yếu trong lá chắn
của địch, đặc biệt là ở Lào, Campuchia và vùng Tây Bắc. Chiến lược này
không thay đổi trong cả năm, ngay cả khi Navarre đã quyết định một cách
rõ ràng, phải tập trung lực lượng ở đồng bằng sông Hồng để ngăn chặn mối
đe doạ của Việt Minh đối với vùng phụ cận Hà Nội. Võ Nguyên Giáp đề
xuất tiến hành chiến dịch lớn ở đồng bằng với mục tiêu cuối cùng đánh
chiếm Hà Nội và Hải Phòng, nhưng cố vấn Trung Quốc lại muốn có chiến
lược thận trọng hơn tập trung vào vùng núi Tây Bắc. Hồ Chí Minh ủng hộ ý
kiến của các cố vấn Trung Quốc và Bộ Chính trị đã chấp thuận ý kiến này
vào tháng 9-1953. Kế hoạch này dự kiến sẽ được khẳng định tại một cuộc
họp của Quân uỷ Trung ương tháng 11-1953.
Tin quân Pháp chiếm đóng Điện Biên Phủ đến tổng hành dinh của Việt
Minh trong lúc các nhà chỉ huy quân sự đang chuẩn bị trình Quân uỷ Trung
ương kế hoạch tấn công Pháp ở Lai Châu, vị trí quân sự biệt lập cách Điện
Biên Phủ 80 cây số về phía bắc. Theo các nhà lãnh đạo Việt Minh, nếu Việt
