về perestroika. Theo Ogonek, cuối năm 1989 chỉ có một trong tám người tin
là perestroika sẽ cải thiện được mức sống của nhân dân trong tương lai gần.
Hầu hết ba phần tư thì cho rằng perestroika sẽ chẳng cải thiện được gì
nhiều. Các cuộc thăm dò dư luận phơi bày rõ sự phân hóa ngày một tăng
trong xã hội Xô viết, đặc biệt là khoảng cách giữa người Nga và các dân tộc
khác trong tương lai của Liên bang. Một trong những hậu quả nặng nề nhất
của việc phát giác lịch sử thời đại Stalin là quyết định đưa ra năm 1988
nhằm tiêu hủy toàn bộ sách lịch sử hiện có. Các bài thi môn lịch sử bị bãi
bỏ trong năm này. Nhiệm vụ bổ sung một số bí mật bị che giấu để có được
một cách nhìn tổng thể về giai đoạn trước đã bắt đầu.
Từng là một luật sư, Gorbachev đánh giá cao một nhà nước được điều
hành bằng pháp luật (Rechtsstaat). Nhà nước này sẽ giúp các công chức có
trách nhiệm hơn và đấu tranh hiệu quả với nạn tham nhũng. Ông tin cơ
quan KGB có khả năng giám sát chuyển biến này vì Andropov đã cải tổ cơ
cấu tổ chức cơ quan này rất hiệu quả. Một ủy ban đặc biệt thuộc Đại hội
Đại biểu Nhân dân được lập ra để giám sát cơ quan KGB và giới quân sự.
Việc các tổ chức này lạm dụng quyền lực đến đâu thể hiện rõ vào giữa năm
1988 khi Bộ Nội vụ (MVD), do Yury Vlasov đứng đầu, tự ý thành lập một
đội chống bạo động đàn áp các cuộc biểu tình chính trị. Dự thảo luật hình
sự mới xóa bỏ tội phạm đi đày trong nước và giảm các tội phạm có áp dụng
bản án tử hình. Một loạt các điều luật răn đe được nêu ra trước cuộc họp
Đại hội Đại biểu Nhân dân và Xô viết Tối cao mùa thu năm 1989. Hiến
pháp cuối cùng quy định về tự do báo chí, tự do tín ngưỡng và các dự luật
về các vấn đề kinh tế, như các hợp tác xã, các tổ chức liên doanh với nước
ngoài, việc thành lập các ngân hàng thương mại mới.
CÁC VẤN ĐỀ KINH TẾ
Trước khi Gorbachev trở thành lãnh đạo, ông vô tình không nắm rõ
thực trạng ngân sách nhà nước. Giống những người khác, ông tin ngân sách
đang thặng dư. Nhưng sự thật lại không phải vậy. Vào giai đoạn cuối của
