điểm đó. Tuy nhiên, trước năm 1797, kho bạc nhà nước chỉ nhận được
1.000 triệu Frăng, như vậy có rất nhiều trường hợp gian lận.
Đến nay, đã xác định rõ nguồn gốc xã hội của những người hưởng lợi từ các
thương vụ đất đai. Ý kiến coi bán đất là một chính sách đánh dấu quá trình
dân chủ hóa quyền sử dụng đất đai tại Pháp ngay lập tức bị bác bỏ. Theo
thói thường, thành phần hưởng lợi chính là những người trước kia là chủ sở
hữu một tài sản lớn ở các tỉnh lỵ hoặc thành phố, hầu hết là những nông dân
giàu có. Những người này mua một diện tích đất tương đối nhỏ để hợp pháp
hóa quyền sở hữu diện tích đất mà họ vẫn canh tác trước đây. Tất nhiên,
trên thị trường đất, giai cấp tư sản là không thể thiếu. Họ xuất hiện mọi nơi
với tư cách là những khách hàng nổi bật nhất và mua đất với diện tích lớn
nhất. Nhóm cuối cùng tham gia vào những cuộc giao dịch đất đai này là
những kẻ thầu khoán, lái buôn và những nhà sản xuất công nghiệp. Họ sẵn
sàng lăn xả vào làn sóng này, cũng như sẵn sàng phụng sự chính quyền cách
mạng. Mục đích chủ yếu của nhóm cuối cùng trong những cuộc giành giật
này không phải lúc nào cũng chỉ nhắm vào nguồn lợi kinh tế. Trong nhiều
trường hợp, mối quan tâm đầu tiên của họ khi tham gia mua bán đất đai là
củng cố địa vị xã hội, bằng cách mua lại các dinh thự nổi tiếng ở thành phố
lớn hoặc các điền trang ở nông thôn. Một mặt, họ lo lắng về của cải vật chất
đã giành được trước đây, mặt khác họ sẵn sàng chi tiền để được xếp vào phe
của Napoleon, với mục đích kiếm được chút ít quyền lực dưới sự trị vì của
vị hoàng đế mới bằng mọi giá.
Ngược lại, những tên lái buôn đầu sỏ tại phương Tây − những kẻ từng bị
ảnh hưởng lớn do sự mất mát thuộc địa Pháp và chính sách phong tỏa của
Hải quân Anh trong thời gian chiến tranh hàng hải − lại tìm cách mua đất để
cứu nguồn vốn luân chuyển của mình. Mặc dù vậy, những thương vụ này −
cách đầu tư từng được coi là một hình thức của “chủ nghĩa tư bản nhất thời”
− cũng không hãm nổi quá trình tụt dốc của giới thương nhân cũ. Những hải
cảng phồn thịnh nhất dọc bờ Đại Tây Dương thế kỷ XVIII, Bordeaux và
Nantes, có nhiều câu chuyện minh chứng cho sự sống sót và suy tàn. Ngược
