không đồng quan điểm về tinh thần dân tộc. Ở những vùng còn lại, ý tưởng
giải phóng dân tộc trước sự tấn công của ngoại bang dường như đã thu hút
được những người yêu nước. Lẽ dĩ nhiên, truyền thống về sự chuyên chế đã
được khai sáng ở Italy, đáng chú ý nhất là ở Lombardy và Tuscanny tuy
nhiên, nó không vững chắc như ở Đức.
Năm quan trọng nhất là năm 1796. Như các nhà sử học hiện đại sau này đã
ghi chép lại thì: “Cuộc cách mạng đã đặt chân lên bán đảo; lịch sử hiện đại
Italy được đánh dấu bởi sự hiện diện của quân đội Pháp”. Điều này đã lý
giải tại sao nhiều tác giả Italy lại quan tâm đến sự xâm lược của người Pháp
hơn là các tác giả người Đức. Thái độ thù địch của họ đối với sự cai trị của
chế độ cũ cùng với tâm lý bài Anh mạnh mẽ và nhận thức về khả năng yếu
kém của quân đội là những lý do khiến họ chào đón vị tướng người Pháp
gốc đảo Corsica như một người anh hùng. Pindemonte, Fantoni, Monti,
Cesarotti và Giordani, tất cả đều coi Bonaparte là người anh hùng giải
phóng dân tộc vĩ đại và hy vọng công cuộc tái thiết nước Italy sẽ đánh dấu
một bước khởi đầu mới cho họ. Thái độ của họ cũng nhận được sự đồng
thuận của một số ít tác giả. Đôi khi những tác giả này thường quá phô
trương nên họ bị coi là những nhà sử học tư lợi. Nhưng thực tế, người ta
cũng cần phải xét đến sự hiện diện của những người kiểm duyệt và áp lực
của việc truyền bá chính thức tập trung xung quanh họ, nhất là sau chiến
thắng của quân đội Pháp ở Marengo, tháng 6/1800. Mong muốn lấy lòng
chính quyền mới phần nhiều do bản chất tự nhiên của nghề nghiệp.
Một lý do khác cũng khiến chúng ta quan tâm đến những phản ứng của giới
nhà văn đối với sự xâm lược của Pháp. Họ không phải là những người đại
diện cho quan điểm của người dân Italy, nhất là khi đối mặt với những tình
cảm ủy mị − một đặc trưng của nền cộng hoà, và chống tăng lữ thái quá của
người Pháp. Stuart Woolf nhắc nhở rằng, ông từng phải đối mặt với sự ác
cảm của người dân Ý, những người tham gia và ủng chủ nghĩa vô thần. Bị
giới quý tộc và tăng lữ xúi dục, một số cuộc nổi dậy của nông dân ở nhiều
vùng đã diễn ra trong những năm đầu của nền cộng hoà, nhất là vào năm
