CHUYỆN CỦA MỘT TÙ NHÂN GIÀ
“Chuyện này không đáng kể đâu,” nhà văn Jandera nói. “Đuổi bắt kẻ trộm,
chuyện này chúng ta biết; nhưng thật đặc biệt là khi kẻ trộm lại tìm xem
người bị hắn ăn trộm là ai. Các vị biết không, đấy là câu chuyện của tôi.
Tôi đã viết một truyện ngắn và cho in. Khi tôi đọc truyện đã được in, tôi
linh cảm thấy có việc chẳng lành. Trời ạ, tôi tự nhủ, tôi đã đọc truyện này ở
đâu đó rồi. Chết thật, mình ăn trộm nội dung này của ai nhỉ? Ba ngày liền
tôi đã đi lại như con cừu khó tính, nhưng không phát hiện ra mình vay
mượn cái nội dung này của ai. Cuối cùng tôi đã gặp một người bạn và nói
với anh ta: Cậu ạ, mình cảm thấy nội dung cái truyện ngắn mới nhất của
mình là mình lấy trộm của ai đó. Cái này mình thấy ngay khi nhìn thấy lần
đầu, cậu ăn trộm của Chekhov. Vậy là tôi thấy nhẹ cả người, và khi nói
chuyện với một nhà phê bình tôi nói với ông ấy: Anh ạ, anh tin không chứ
đôi khi người ta sao chép mà không biết; thí dụ như truyện ngắn cuối cùng
của tôi là truyện tôi ăn trộm. Mình biết, nhà phê bình nói, truyện này là của
Maupassant. Thế là tôi chạy đi gặp tất cả các bạn bè tốt của tôi; anh nghe
này, khi người ta một lần vướng vào con đường tội phạm thì người ta sẽ
không biết khi nào sẽ dừng. Anh hãy tưởng tượng nhé, truyện ngắn duy
nhất ấy tôi đã ăn trộm của Gottfried Keller Dickens, d’Annunzio, Nghìn lẻ
một đêm, Charles Louis Philippe, Hamsun, Storm, Hardy, Andrejev,
Bandinelli, Rosegger, Reymont và một loạt nhà văn khác. Từ đó ta thấy con
người rơi xuống chỗ sâu và sâu hơn nữa.”
“Chuyện ấy cũng chả đáng quan tâm,” ông Bobek, tù nhân già vừa nói
vừa khịt mũi. “Chuyện ấy nhắc tôi nhớ đến vụ mà người ta bắt được một
tên giết người, nhưng không tìm ra vụ giết người. Các ông đừng nghĩ rằng
