NGƯỜI ĐÀN ÔNG MẤT NGỦ
“Khi ông Deležal nói về việc giải mật mã,” ông Kavka nói, “tôi lại nhớ ra
một việc mà tôi đã gây ra cho ông Musil, một đồng nghiệp. Ông Musil là
người có học hơn người, người nho nhỏ, nhưng là trí thức theo kiểu mà
trong bất cứ cái gì ông ta cũng nhìn thấy có vấn đề và có quan điểm của
mình. Thí dụ ông ta không chung sống với vợ nhưng có quan điểm ngay cả
về vợ mình mặc dù đúng hơn là quan điểm về quan hệ vợ chồng. Ngoài ra
ông ấy thừa nhận vấn đề xã hội, vấn đề giới tính, vấn đề vô thức, vấn đề
giáo dục, vấn đề khủng hoảng văn hóa đương đại và một loạt các vấn đề
khác. Những vị kiểu này tìm thấy vấn đề ở khắp nơi và họ là những người
khó chấp nhận y như những người giữ nguyên tắc. Tôi thì tôi không thích
các vấn đề; với tôi trứng là trứng, nếu ai đó nói về vấn đề trứng, tôi sẽ giật
mình vì chắc là trứng bị thối. Nói vậy để các ông biết cái ông Musil này là
loại người thế nào.
“Một lần trước lễ Giáng sinh ông ta có kế hoạch sẽ đi núi Krkonoše
trượt tuyết, và do bận mua cái này với cái kia, ông ta tuyên bố là sẽ đến
chia tay với các đồng nghiệp sau. Bỗng nhiên doctor Mandel, một nhà báo
quen biết, đến văn phòng và nói là cần trao đổi với ông Musil. Musil không
có mặt ở đây, tôi nói, nhưng có lẽ ông ấy chạy đâu đó trước khi lên đường;
ông đợi ông ấy nhé. Doctor Mandel vẻ buồn bã, nói: Tôi không đợi được,
nhưng tôi sẽ viết cho anh ấy mấy chữ về việc tôi muốn anh ấy xử lý. Liền
đấy ông ta ngồi vào bàn và viết.
“Tôi không biết có ai trong các ông đã nhìn thấy chữ viết khó đọc như
chữ của doctor Mandel chưa. Trông nó giống như bản sao địa chấn ký, chữ
dài như nét ngang và gãy, một số chỗ rung lên hay nhảy lên nhọn hoắt. Tôi
