họ cất thư trên tầng dưới mái hay trong tủ giấy đầy những ngăn kéo đựng
giấy cũ; đấy là những giờ hạnh phúc nhất của tôi, khi tôi ngồi bệt dưới đất,
tìm các tệp giấy tờ và tìm trong đó một con tem nào đó mà từ trước đến nay
tôi chưa có, tôi thật ngốc; tôi không lấy những con tem tôi đã có được; và
khi tìm thấy con tem Lombardie tôi cảm thấy niềm vui đến tắc thở - mỗi cái
may mắn lớn cũng đau đớn ngọt ngào. Lúc ấy thằng Lojzík đợi tôi bên
ngoài, cuối cùng thì khi tôi đã ra ngoài tôi hỏi nhỏ nó: Lojzo, Lojzík ơi, ở
đấy có một con tem Hannover! Mày có chưa? - Tao có rồi! Và chúng tôi
chạy biến với chiến lợi phẩm về nhà, về cái hòm cũ của chúng tôi.
“Ở chỗ chúng tôi có những nhà máy giấy sản xuất đủ những thứ hàng
rởm, đay, vải màn, bìa các tông và những đồ dùng từ bông; những hàng hóa
rởm này được sản xuất cho dân da màu trên toàn cầu. Ở đó họ cho phép tôi
tìm tem trong các sọt giấy; đấy là chỗ giàu có nhất mà tôi khai thác; ở đấy
tôi tìm thấy Xiêm La, Nam Phi, Trung Quốc, Liberia, Afganistan, Borneo,
Brazil, New Zealand, Ấn Độ, Kongo - tôi không biết những cái tên ấy có
gợi lên cho các ông một cái gì bí mật và như là khao khát không. Trời ạ, cái
niềm vui, cái niềm vui man rợ, khi tôi tìm thấy những con tem có ảnh của
các khu định cư bên Eo biển hay ở Hàn Quốc! Nepal! New Guinea! Sera
Leon! Madagaskar! Các ông nghe nhé, cái niềm vui chiếm đoạt này chỉ có
người đi săn hay người đi tìm kho báu hoặc nhà khảo cổ học đi khai quật
mới hiểu được. Đi tìm và tìm thấy là cái căng thẳng và sự hài lòng mà cuộc
sống có thể đem đến cho con người. Mỗi người có thể đi tìm cái gì đó, nếu
không là tem thì đi tìm sự thật hay cây dương xỉ vàng hoặc ít ra là những
mũi tên đá và những cái sọt rác.
“Đấy là những năm tháng đẹp nhất đời tôi, cái tình bạn với thằng
Lojzík và sưu tầm tem. Sau đó tôi bị lên sởi và Lojzík không được phép
đến gặp tôi, dù vậy nó đứng dưới hành lang và huýt sáo để tôi nghe thấy
nó. Một lần những người lớn không để ý hay gì đó, tôi trốn từ giường và
chạy tót lên tầng dưới mái để xem các con tem của mình. Tôi ốm mệt nên
vất vả mới chui vào được cái hòm cũ. Nhưng hòm trống không; hộp tem đã
biến mất.
