“Sau đó chúng tôi đã nghe các nhân chứng; ai cũng khai với lời lẽ rất
hệ trọng cứ như thổi phồng lên rằng họ biết cái gì đó. Và từ những lời khai
ấy chúng tôi đã cảm thấy cả một thành phố nhỏ, rất nhiều hận thù, đồn đại,
thiên vị, thì thầm, ghen tị, âm mưu, chính trị và chán nản. Theo các nhân
chứng thì người bị giết là một người đàn ông danh dự, thẳng thắn và là một
công dân bình thường, có uy tín cao; tiếp đó ông ta là một tay hám gái, hà
tiện với bản chất tàn bạo, trụy lạc và thô bỉ; tóm lại là các vị có thể lựa
chọn. Cô Lujza còn tệ hơn: nghe nói cô ta là người quan hệ lăng nhăng, ăn
mặc lụa là, tiêu pha lãng phí, không quan tâm gia đình và mang nợ nần.
Công tố viên nghiêng mình với nụ cười lạnh giá: Bị can, thời chưa có gia
đình cô đã có quan hệ mật thiết với người đàn ông nào không? Bị can nín
lặng, chỉ có má cô ta đang xám ngoét bỗng run run đỏ lên. Trạng sư nhảy
dựng lên: Đề nghị hỏi cung cô này và cô kia đã từng bị Kadaník lợi dụng
khi cô này giúp việc ông ta. Ông ta có con với cô ấy...
“Chánh án cau mày; người ta nhìn thấy ông ta suy nghĩ: Trời ạ, thế
này thì buổi xử sẽ kéo dài! Bây giờ thì tất cả mọi chuyện gia đình bị bới
tung lên không có hồi kết: ai trong hai người là nguồn gây ra xung đột vợ
chồng, cô Lujza nhận được bao nhiêu tiền để lo việc nhà, chồng cô ta có lý
do để ghen hay không. Đôi khi người ta có cảm giác rằng cả mấy giờ người
ta không nói về ông Kadaník đã chết và về cuộc sống vợ chồng, mà họ lại
nói về tôi hay về bất cứ ai trong các thành viên của đoàn bồi thẩm hoặc là
tôi không biết họ nói về ai trong tất cả chúng tôi. Trời ạ, những gì họ nói về
người đã chết thì tôi cũng đã làm, những việc như thế xảy ra ở khắp nơi, tại
sao họ lại nói. Tôi có cảm giác rằng họ lột từng chiếc quần và áo của tất cả
chúng ta ra, đàn ông, đàn bà, cứ như họ chọn các cuộc cãi nhau của riêng
chúng ta, thổi bùng những chuyện riêng tư xấu xa của chúng ta lên, lôi
những bí mật chăn gối và thói quen của chúng ta ra. Cái này giống như
người ta mô tả về cuộc sống của chúng ta nhưng xấu xa và tàn bạo giống
như địa ngục. Tay Kadaník không phải là tay đàn ông tệ nhất; hắn ta hơi
thô bạo, hay chê bai và nhục mạ vợ; cứng rắn và keo kiệt vì làm việc vất vả
và làm ra ít tiền; hắn là kẻ lăng nhăng, dụ dỗ người giúp việc và quan hệ
