LỜI GIỚI THIỆU
Нoa cúc xanh là tuyển tập gồm 40 truyện ngắn rút từ Túi truyện thứ
nhất, túi truyện thứ nhì (Povídky z jedné kapsy, Povídky z druhé kapsy), là
bộ sưu tập chân dung, tính cách con người mà nhà văn từng gặp gỡ và gần
gũi trong nghề làm báo.
Về phương diện đề tài, truyện vụ án ở đây thực chất là những câu
chuyện đời thường dung dị. Các vụ án được mô tả trong truyện không phải
là những vụ án lớn tới mức rung chuyển dư luận mà nhiều khi chỉ là những
đổ vỡ, mất mát bi kịch mà xã hội không thể bỏ qua về phương diện pháp lý,
hoặc bắt buộc phải có sự can thiệp của cảnh sát, thanh tra. Dù có bị tử hình,
câu chuyện của nhân vật tội phạm vẫn diễn ra như câu chuyện của đời
thường, gắn liền với những vui buồn thường nhật của thế giới nhân sinh.
Về nhân vật, nhân vật của Karel Čapek ở đây không có nhân vật thám
tử nổi danh, tài ba mà chỉ là những thám tử nghiệp dư, có bóng dáng dân
gian hoặc những cảnh sát điều tra ở các phòng cảnh sát quận huyện, giàu
kinh nghiệm. Thế giới nhân vật trong truyện là thế giới của những con
người đời thường, con người nhỏ bé, hiện ra quen thuộc trong văn học Nga
và văn học Đông - Trung Âu cuối thế kỷ 19 đầu thế kỷ 20. Bằng cái nhìn
nhân ái nhưng rất hiện thực về đời sống nhân dân, Čapek đã phủ lên toàn
bộ các vụ án mình kể trong tập truyện này một tư tưởng cơ bản: tòa án cao
nhất, nghiêm khắc nhất là tòa án lương tâm; phiên tòa tối cao là phiên tòa
cuối cùng - phiên tòa của Chúa - nơi Chúa với tư cách của người làm
chứng, vì biết hết mọi chuyện của mỗi người ở mọi chỗ mọi nơi, từ bé đến
lớn, đến khi phạm tội. Trong phiên tòa của ngày tận thế ấy, thẩm phán chỉ
